69
فرهنگ‌نامه نماز جماعت

باشد و بداند که او ضامن است و به قدر ضمانت، مسئول است. پس اگر [وظیفه‌اش] را نیکو به جا آورد، پاداش او همچون پاداش همه کسانی است که پشت سر او نماز خوانده‌اند؛ بی آن که چیزی از پاداش آنان بکاهد و چنانچه کاستی‌ای (در نمازش) باشد تنها بر عهده اوست.۱

۱۱۵.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: امام جماعت، ضامن است و مؤذّن، امین. بار خدایا! امامانِ جماعت را راهنما باش و مؤذّنان را بیامرز.۲

۱۱۶.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: هر كسی عهده‌دار امامت مردمی شود و در میان آنان داناتر از او باشد، پیوسته تا روز قیامت، كار آن مردم رو به انحطاط است.۳

۱۱۷.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: امام جماعت ضامن است، اگر [نماز را] به طور کامل به جا آورد، خود و آنان سود می‌برند و اگر ناقص انجام دهد، تنها به زیان خود اوست نه آنان.۴

۱۱۸.امام على علیه السلامـ در سفارش به محمّد بن ابى بكر هنگام گماردن او به فرماندارى مصر ـ: به نمازت بنگر كه چگونه است؛ زیرا تو امام

1.. مَن أمَّ قَوماً فَليَتَّقِ اﷲَ، وَليَعلَم أنَّهُ ضامِنٌ مَسؤولٌ كَما ضَمِنَ، فَإِن أحسَنَ كانَ لَهُ مِنَ الأَجرِ مِثلُ أجرِ مَن صَلّىٰ خَلفَهُ مِن غَيرِ أن يَنتَقِصَ مِن اُجورِهِم شَيئاً، وما كانَ مِن نَقصٍ فَهُوَ عَلَيهِ (المعجم الأوسط: ج۷ ص۳۷۰ ح۷۷۵۵).

2.. الإِمامُ ضامِنٌ، وَالمُؤَذِّنُ مُؤتَمَنٌ، اللّهمّ أرشِدِ الأَئِمَّةَ وَاغفِر لِلمُؤَذِّنينَ (سنن أبي داود: ج۱ ص۱۴۳ ح۵۱۷).

3.. مَن اُمَّ قَوماً و فيهِم مَن هُوَ أعلَمُ مِنهُ لَم يَزَل أمرُهُم إلَى السَّفالِ إلىٰ يَومِ القِيامَةِ (تهذيب الأحكام: ج۳ ص۵۶ ح۱۹۴).

4.. إنَّ الإِمامَ ضامِنٌ، فَإِن أتَمَّ كانَ لَهُ ولَهُم، وإن نَقَصَ كانَ عَلَيهِ ولا عَلَيهِم (المستدرك على الصحيحين: ج۱ ص۳۳۷ ح۷۸۵).


فرهنگ‌نامه نماز جماعت
68

جمع بایستد و اگر در قرائت مساوی‌اند، آن کس که در هجرت پیشگام‌تر است و اگر در هجرت همسان‌اند، آن که بزرگسال‌تر است و اگر هم‌سن‌اند، آن که به سنت (و احکام دینی) آگاه‌تر و در دین ژرف‌نگرتر است امامشان ‌شود و نباید کسی از شما از شخصی در خانه او و نه از فرد صاحب قدرتی در محدوده قدرت او جلوتر بایستد [و امام جماعت شود].۱

۱۱۳.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: آن که کتاب خدا را نیکوتر قرائت می‌کند امام جماعت شود و اگر در قرائت مساوی‌اند، آن که سنت [و احکام دینی] را بهتر می‌شناسد و چنانچه در سنّت، هم پای هم‌اند، آن که در هجرت پیشگام‌تر است و اگر در هجرت همسان‌اند، آن که پیش‌تر مسلمان شده است. نباید کسی دیگری را در آن جا که تحت اختیار اوست، امامت کند و نیز در خانه‌اش در جایگاه ویژه‌ او بنشیند، مگر خودش اجازه دهد.۲

۵ / ۲

مسئولیت امام جماعت و پاداش او

۱۱۴.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: هر که مردمی را امامت کند باید از خدا پروا داشته

1.. سَأَلتُ أبا عَبدِاﷲِ‏ علیه السلام عَنِ القَومِ مِن أصحابِنا يَجتَمِعونَ فَتَحضُرُ الصَّلاةُ، فَيَقولُ بَعضُهُم لِبَعضٍ: تَقَدَّم يا فُلانُ، فَقالَ: إنَّ رَسولَ اللهِ‏ صلی الله علیه و آله قالَ: «يَتَقَدَّمُ القَومَ أقرَؤُهُم لِلقُرآنِ، فَإِن كانوا فِي القِراءَةِ سَواءً فَأَقدَمُهُم هِجرَةً، فَإِن كانوا فِي الهِجرَةِ سَواءً فَأَكبَرُهُم سِنّاً، فَإِن كانوا فِي السِّنِّ سَواءً فَليَؤُمَّهُم أعلَمُهُم بِالسُّنَّةِ وأفقَهُهُم فِي الدّينِ، ولا يَتَقَدَّمَنَّ أحَدُكُمُ الرَّجُلَ في مَنزِلِهِ ولا صاحِبَ سُلطانٍ في سُلطانِهِ» (الكافی: ج۳ ص۳۷۶ ح۵).

2.. يَؤُمُّ القَومَ أقرَؤُهُم لِكِتابِ اللهِ‏، فَإِن كانوا فِي القِراءَةِ سَواءً فَأَعلَمُهُم بِالسُّنَّةِ، فَإِن كانوا فِي السَّنَّةِ سَواءً فَأَقدَمُهُم هِجرَةً، فَإِن كانوا فِي الهِجرَةِ سَواءً فَأَقدَمُهُم سِلماً، ولا يَؤُمَّنَّ الرَّجُلُ الرَّجُلَ في سُلطانِهِ، ولا يَقعُدُ في بَيتِهِ عَلىٰ تَكرِمَتِهِ إلّا بِإِذنِهِ (صحيح مسلم: ج۱ ص۴۶۵ ح۲۹۰).

  • نام منبع :
    فرهنگ‌نامه نماز جماعت
    سایر پدیدآورندگان :
    مرتضي خوش نصيب
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3566
صفحه از 99
پرینت  ارسال به