روایی صوری (ظاهری)۱ از مشتقات روایی محتوایی است و بیان میکند که پرسشهای آزمون تا چه حد در ظاهر شبیه به موضوعی است که برای اندازهگیری آن تهیه شدهاند. همان روشی که برای تعیین روایی محتوایی به کار میرود، یعنی استفاده از نظر متخصصان، برای تعیین روایی صوری قابل استفاده است. در گزینههای روایی صوری میتوان از متخصصان درباره مفید و ضروریبودن، مفید و غیرضروریبودن، غیرمفید و غیرضروریبودن نظرخواهی کرد.
ب - روایی ملاکی
روایی ملاکی میزان ارتباط (همبستگی) بین نمرات حاصل از آزمون یا پرسشنامه با نمرات حاصل از وسیله اندازهگیری دیگری است که همان موضوع یا مفهوم را میسنجد. هر چه میزان این همبستگی بالاتر باشد روایی ملاکی بالاتر است.
ج - روایی سازه۲
اگر نتایج حاصل از اجرای ابزار اندازهگیری مربوط به مفاهیم یا سازههای نظریهای باشد که پژوهشگر به آن علاقهمند است، بحث درباره روایی سازه است.
برای تعیین روایی سازه ابزار اندازهگیری، نخست باید سازه یا متغیر مد نظر (مثلاً هوش، اضطراب، خودنظمجویی) را تعریف کرد. این سازه یا این متغیر معمولاً در نظامی از متغیرهای دیگر قرار دارد که در نظریه خاصی بیان شدهاند. پس از تعریفکردن و شناختن ویژگیهای سازه، ابزاری برای اندازهگیری آن ساخته میشود. پس از ساختن ابزار اندازهگیری برای سازه مد نظر باید شواهدی جمعآوری شود که نشان دهد ابزار در واقع همان سازه را اندازهگیری میکند نه چیز دیگری را؛ روشهای مختلفی برای تعیین روایی سازه وجود دارد که مهمترین آنها عبارت است از:
