171
تدوین مداخلات روان‌شناختی مراحل و شیوه تدوین

ج. درمان‏های ترکیبی: درمان‏های ترکیبی، نوع دیگری از مقایسه را ممکن می‏سازد. در این روش،‏ مثلاً دو یا چند درمان در کنار هم قرار می‏گیرد و بر روی یک گروه اجرا می‏شود و تأثیرگذاری درمانی این مجموعه درمان با اجرای یک درمان یا بیشتر از یک درمان از آن ترکیب کلی درمان به‏کاررفته در گروه اول، روی گروه دوم اجرا می‏شود. مثلاً یک گروه صرفاً مداخله دارویی برای درد مزمن می‏گیرند و یک گروه علاوه بر مداخله دارویی، درمان روان‏شناختی نیز دریافت می‏کنند و سپس نتایج درمانی این دو گروه با هم مقایسه می‏شود. اگر بخواهیم تأثیر خاص درمانی را در مقایسه با درمان‏های دیگر نشان دهیم از این روش می‏توانیم استفاده کنیم. البته این روش با محدودیت‏هایی نیز مواجه است که در صورت نیاز می‏توان به منابع تفصیلی‏تر، همچون مقاله هالون و دروبیس، مراجعه کرد.۱

بخش دوم: عیب‏یابی

در این بخش به راهبردهایی برای پرداختن به مشکلات رایج۲ در اجرای طرح‏نمای مداخله‏ای اشاره می‏شود که در آن رهنمودهایی خاص به درمانگر/ مربی برای اداره مسائل رایج همچون تأخیر بیمار، غیبت در جلسات، بحران‏های اخیر، انگیزه پایین، بازگشت، و ناکامی در اجرای تکالیف فوق برنامه اشاره می‏شود. همچنین، می‏توان در این قسمت، مشخص کرد که درمانگر/ مربی چگونه با بن‏بست‏های ظاهری در مسیر مداخله رفتار کند.

بخش سوم: سازگاری با دیگر مداخله‏ها

در این بخش درباره مجاز یا غیرمجازبودن مداخله‏های کمکی/ الحاقی و نیز

1.. Hollon, S. D.; DeRubeis, R. J. (۱۹۸۱). "Placebo-psychotherapy Combinations: Inappropriate Representations of Psychotherapy in Drug-psychotherapy Comparative Trials", in: Psychological Bulletin, ۹۰: ۴۶۷-۷۷.

2.. مؤلف: با توجه به آنچه در مرحله امکان‏سنجی با آن مواجه شده‏ایم.


تدوین مداخلات روان‌شناختی مراحل و شیوه تدوین
170

را در گروه دریافت‏کننده درمان نشان دهند، اطمینان بیشتری از تأثیرگذاربودن این درمان شکل می‏گیرد (همان).

شایان ذکر است که لزومی ندارد برای مقایسه حتماً گروهی داشته باشیم که دارونما یا درمان دیگری را دریافت کند بلکه می‏توان به جای آنها گروهی بدون درمان داشت (پارولف، ۱۹۸۶، به نقل از: چمبلس و هالون، ۱۹۹۸). بنابراین، اگر در این حالت، درمانی بتواند تأثیرگذاری خود را به وسیله گروه‏های مستقل و تیم‏های پژوهشی مستقل نشان دهد باورکردنی است که این درمان ارزش بالینی داشته باشد (چمبلس و هالون، ۱۹۹۸).

ب. مقایسه با گروهی که دارونما یا درمان دیگری دریافت می‏کند؛ در ادامه، دانستن این نکته نیز مهم است که آیا «دریافت توجه مراجع/ مشارکت‏کننده از شخص مورد علاقه (درمانگر/ مربی)» یا «انتظار مراجع/ مشارکت‏کننده برای درمان‏شدن/ ارتقای توانمندی»، مکانیسم‏ اصلی موجود در این طرح‏نمای مداخله‏ای است که منجر به‏ شکل‏گیری تغییرات قابل مشاهده در مراجعان می‏شوند یا مکانیسم دیگری برای تغییر در کار است؟ از همین‏رو، مثلاً درمان‏ها در صورتی برای یک سری موقعیت‏ها برتر دانسته می‏شوند که فرآیندهای عمومی در تأثیرگذاربودن روشی درمانی (همچون دو مثال پیش‏گفته) کنترل شود و تحت این شرایط کنترل‏شده، تأثیرگذاربودن درمان آزمایش شود. مقایسه‏ها با درمان‏های رقیب، زمینه بررسی‏های دقیقی را ایجاد می‏کند. زیرا در این صورت‏ پژوهشگران نه‏تنها فرآیندهای مستقل از درمان و مشترک بین همه درمان‏ها را کنترل می‏کنند، بلکه مکانیسم‏های خاص به‏کاررفته در درمان‏ها را نیز با هم مقایسه می‏کنند. درمانی مبنای مقایسه درمان جدید قرار می‏گیرد که درمان مقبولی باشد تا به‏اشتباه درمان جدید در مقایسه با درمان ضعیف، مؤثرتر قلمداد نشود (کلین، ۱۹۹۶، به نقل از: چمبلس و هالون، ۱۹۹۸).

  • نام منبع :
    تدوین مداخلات روان‌شناختی مراحل و شیوه تدوین
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1398
    نوبت چاپ :
    اول
    شمارگان :
    500
تعداد بازدید : 734
صفحه از 192
پرینت  ارسال به