(واد،^۱ تریت،^۲ و استوارت،^۳ ۱۹۹۸)، و دو برنامه آموزش والدینی برای اختلال نافرمانی مقابله‏ای و اختلال سلوک (برای کودکان و نوجوانان) (تیلور،^۴ سچمیدت،^۵ پیپلر،^۶ و هودجینس،^۷ ۱۹۹۸ به نقل از: چمبلس و اولندیک، ۲۰۰۱). به طور خلاصه در بیان تفاوت‏های بین مرحله کارآمدی و مرحله اثربخشی می‏توان به مطالب زیر اشاره کرد:

 در مرحله کارآمدی، تغییرات بالینی مشاهده‏شده از طرح‏نمای درمانی و نیز کارآزمایی‏های بالینی تصادفی یا روش‏های مشابه آن، در رسیدن به نتایجی دال بر روایی درونی استفاده می‏شود، اما در مرحله اثربخشی، مطالعات بر اساس طرح‏های غیرآزمایشی^۸ یا شبه‏آزمایشی^۹ یا مطالعات پژوهشی تمام‏آزمایشی^۱۰ می‏تواند برای بررسی اثربخشی بالینی بسیار مفید باشد (نک.: چمبلس و هالون، ۱۹۹۸).

 در مرحله اثربخشی، گستره حوزه اثربخشی درمان از جهت مخاطبان بررسی می‏شود. مثلاً اینکه: آیا این درمان صرفاً در مراجعان تحصیل‏کرده اثربخش است یا برای غیرتحصیل‏کرده‏ها نیز اثربخش است؟ یا اینکه: آیا درمان فقط برای نژاد خاصی تأثیرگذار است یا برای نژادهای دیگر هم اثربخش است؟ (همان).

 در مرحله اثربخشی، گستره حوزه اثربخشی درمان از جهت همبودی‏ها^۱۱ مشخص می‏شود، به این معنا که مشخص شود چگونه همبودی‏ها بر

پژوهش آزمایشگاهی و کلینیکی به کار می‏برند (همان).

بنابراین، روایی بیرونی زمانی محقق خواهد شد که درمان نشان دهد که می‏تواند اثربخشی خود را با درمانگران مختلف، موقعیت‏های گوناگون و بیماری‏های مختلف حفظ کند (نک.: رونساویل و کارول، ۲۰۰۱؛ نک.: دابسون و همیلتون، ۲۰۰۲). بر این اساس، برای تحقق روایی بیرونی نیاز به آن است که مفیدبودن درمان در دو حالت نشان داده شود: اولاً در موقعیت‏های بالینی معمولی (همچون مطب‏های خصوصی، انجمن‏های بهداشت روانی و مراکز پزشکی)؛ و ثانیاً برای مراجعان معمولی (یعنی افرادی که بر اساس فهرست مشروحی از معیارهای خروج از مطالعه انتخاب نشده‏اند، و نیز آن مراجعانی که جزء مراجعانی نبوده‏اند که به صورت تصادفی برای درمان انتخاب شده‏اند) (چمبلس و اولندیک، ۲۰۰۱). در ادبیات روان‏درمانی، تمایز بین نوع استفاده از شواهد تجربی، به عنوان تفاوت بین شواهد کارآمدی در مقابل اثربخشی شناخته می‏شود (هوآگوود،^۱ هیبس،^۲ برنت^۳ و جنسن،^۴ ۱۹۹۵ و موراس،^۵ ۱۹۹۸، هر دو به نقل از: چمبلس و اولندیک، ۲۰۰۱).

در واقع، مطالعات اثربخشی اخیراً به پژوهش‏های روان‏درمانی اضافه شده است. تا پیش از این تمرکز بر روی مطالعات کارآمدی بوده است. دو نمونه از مطالعات اثربخشی که اجرا شده، عبارت است از: درمان شناختی‏رفتاری بر روی افسردگی (برای بزرگسالان) (پترسون^۶ و هالستید،^۷ ۱۹۹۸) و اختلال وحشت‏زدگی