119
تدوین مداخلات روان‌شناختی مراحل و شیوه تدوین

اینکه هر طرح‏نمای مداخله‏ای، کدام یک از اقسام پنج‏گانه طرح‏نمای مداخله‏ای (طرح‏نمای مداخله پیش‏گیرانه، طرح‏نمای مداخله آموزشی، طرح‏نمای مداخله مثبت، طرح‏نمای مداخله سازواری، یا طرح‏نمای مداخله بالینی) محسوب شود، بستگی مستقیم به هدف کلی‏ای دارد که برای تأمین آن، طرح‏نمای مداخله‏ای ساخته شده است. بنابراین، با مراجعه به فصل اول و مباحثی که در آنجا انواع مداخله‏ها مطرح شد، و نیز توجه به هدف اصلی ساخت طرح‏نما، می‏توان نوع آن طرح‏نمای مداخله‏ای را مشخص کرد که کدام یک از انواع پنج‏گانه مداخله را پوشش می‏دهد. مثلاً ممکن است هدف کلی در تدوین طرح‏نما، پیش‏گیری از به‏وجودآمدن مشکل باشد که از این نظر محتوای عرضه‏شده در جلسات با رویکرد پیش‏گیری در قالب طرح‏نمای مداخله‏ای پیش‏گیری عرضه می‏شود. با این حال،‏ چارچوب کلی که برای جلسات بیان خواهد شد، در انواع طرح‏نماهای مداخله‏ای ساختار یکسانی دارد.

ب - تعیین چارچوب جلسات

بررسی انواع طرح‏نماهای مداخله‏ای نشان می‏دهد، به طور کلی، جلسات از جهت چارچوب محتوایی که در آن عرضه می‏شود، در دو دسته کلی قرار می‏گیرند.

 چارچوب خاص جلسه نخست: در بخش اول جلسه نخست، در قالب این چارچوب، مطالبی کلی و مقدماتی برای شروع کار طرح‏نمای مداخله‏ای عرضه می‏شود.

 چارچوب مشترک بین همه جلسات: در بخش دوم جلسه نخست، و نیز در سایر جلسات تا جلسه آخر، مطالبی که عرضه می‏شود در چارچوبی تقریباً مشابه است.

تفصیل هر کدام از این بخش‏ها در ادامه ذکر می‏شود.


تدوین مداخلات روان‌شناختی مراحل و شیوه تدوین
118

تعیین مرکز/ مراکز اجرای طرح‏نمای مداخله: تعیین اینکه در چه مرکز یا مراکزی، تحت چه شرایط لازمی به تناسب طرح‏نمای مداخله‏ای قرار است مداخله صورت گیرد.

 تعیین فهرست انتظار: در طرح‏نماهای مداخله‏ای که روی گروه اجرا می‏شود، تعیین تعداد مورد انتظار از مراجعان/ شرکت‏کنندگان واجد شرایط.

 ثبت‏نام و اخذ رضایت: تعیین شیوه جذب م.ش. و نام‏نویسی آنها و پُرکردن رضایت‏نامه از سوی آنها در طرح‏نماهای مداخله‏ای، به‏ویژه در مداخلات درمانی.

 تعیین شیوه ثبت اطلاعات: تعیین شیوه جمع‏آوری اطلاعات درباره مشارکت‏کنندگان/ مراجعان که دوره طرح‏نمای مداخله‏ای را تکمیل کرده‏اند و شیوه پیگیری آنها.

 تعیین اینکه آیا مشارکت‏کنندگان/ مراجعان جایگزین خواهند شد و اگر آری، چگونه (نک.: احمد،۱ ۲۰۱۰).

در بخش تعیین شرایط ورود، مناسب است ابزارهای سنجش مشکل م.ش. معرفی شود. این ابزارها برای تعیین مشکل/ توانمندی م.ش. به کار می‏رود که بر اساس آن، شدت و فراوانی مشکل و نشانگان مشکل در مراجع/ مراجعان مشخص می‏شود. همچنین، برای تعیین فقدان توانمندی لازم در مراجعان می‏توان از این ابزارها استفاده کرد. این فعالیت، هم به عنوان یکی از شرایط ورود مراجع/ شرکت‏کننده به دوره مداخله‏ای استفاده می‏شود و هم با تکرار اجرای این ابزارهای سنجش می‏توان در پایان دوره مداخله به اثربخش‏بودن یا نبودن طرح‏نمای مداخله‏ای پی برد. البته می‏توان در صورت نیاز، بین دوره مداخله‏ای نیز از اجرای این آزمون‏ها بهره جست.

1.. Ahmed, A. M.

  • نام منبع :
    تدوین مداخلات روان‌شناختی مراحل و شیوه تدوین
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1398
    نوبت چاپ :
    اول
    شمارگان :
    500
تعداد بازدید : 845
صفحه از 192
پرینت  ارسال به