مرحله دوم: تأمل

بنجامین (۱۹۸۷) می‏گوید در حال رفتن به خانه بودم. غریبه‏ای به من نزدیک شد و آدرس پرسید. آدرس را توضیح دادم اما او برخلاف آن مسیر به راه افتاد. گفتم مسیر از این طرف است! گفت الان آمادگی کامل برای رفتن به آنجا را ندارم. این یعنی تأمل. می‏دانی کجا می‏خواهی بروی اما کاملاً آمادگی نداری بروی (پراچاسکا، دیکلمنت، و نوکراس، ۱۹۹۲).

یکی از جنبه‏های مهم افرادی که در مرحله تأمل به سر می‏برند آن است که در حال حاضر دچار مشکل‏اند (یا می‏دانند که توانمندی مهم و مفید رضایت‏آوری را در زندگی ندارند) و قصد تغییر در آینده نزدیک دارند (پراچاسکا، دیکلمنت، ولیسر، و فاوا، ۱۹۸۸). آینده نزدیک، شش ماه معین شده است (نوکراس، کربس و پراچاسکا، ۲۰۱۱). با اینکه چنین افرادی از وجود مشکل خود (یا توانمندی لازم) آگاه‏اند یا آگاه شده‏اند،‏ و به طور جدی درباره غلبه بر مشکلشان (یا درباره ایجاد توانمندی) فکر می‏کنند اما هنوز تعهدی در قبال تغییرکردن در آنها ایجاد نشده است (پراچاسکا، دیکلمنت، و نوکراس، ۱۹۹۲).

جنبه مهم دیگر مرحله تأمل آن است که فرد در این مرحله مشغول سبک و سنگین کردن مشکل و راه‏حل‏های آن (فایده توانمندی و راه‏حل‏های ایجاد آن) می‏شود (همان). در ارزیابی این افراد عباراتی از این دست می‏شنویم: «مشکلی دارم که واقعاً فکر می‏کنم باید روی آن کار کنم» (پراچاسکا و نوکراس، ۲۰۱۰)؛ «یک روزی در آینده فکرم درباره تغییر را عملی خواهم کرد» (مادوس و تانگنی، ۲۰۱۰).

این افراد دچار تردیدند؛ تردیدهایی ناشی از آگاهی از فواید تغییر و سختی‏های تغییر از یک طرف (پراچاسکا، پراچاسکا، و جانسون، ۲۰۰۶) و نیز تردید ناشی از خطرِ عمل‏کردن و خطرِ ترک‏کردن فواید آنی رفتار مشکل‏دار (یا وضعیت دست‏نخورده فعلی) از سوی دیگر، که این تردیدها منجر به دوسوگرایی شدید در آنها شده و

(یا توانمندی‏هایی که ندارند) پرهیز می‏کنند. معمولاً بر اساس نظریه‏های درمانی چنین افرادی در دسته مراجعان مقاوم یا بی‏انگیزه دسته‏بندی می‏شوند یا به عنوان افرادی که برای درمان یا برنامه‏های ارتقای سلامت آمادگی ندارند (مادوس و تانگنی، ۲۰۱۰). برای پیش‏رفتن به مرحله بعدی تغییر لازم است آنها وجود مشکل خود را بپذیرند، درباره جنبه‏های منفی مشکلشان، آگاهی خود را افزایش دهند، و نیز به دقت توانمندی‏های خودگردانی خود را ارزیابی کنند (پراچاسکا و نوکراس، ۲۰۱۰).

در این مواقع، درمانگری که با مراجعی روبه‏رو است که در مرحله پیش‏تأملی است باید در قامت «والد مهربان» ظاهر شود که با پسربچه مقاوم و دفاعی خود مواجه شده است که در راستای مستقل‏شدن، جذب و دفع می‏شود (نوکراس، کربس و پراچاسکا، ۲۰۱۱). تحقیقات انجام‏شده بر روی جمعیت‏های مختلف و نیز دامنه رفتارها نشان می‏دهد که ۴۰ درصد افراد در آغاز کار در این مرحله هستند (پراچاسکا و پراچاسکا و لوسکو، ۲۰۰۱). این افراد بیشتر نیاز به کمک فکری دارند (پراچاسکا، پراچاسکا، و جانسون، ۲۰۰۶) تا از توانمندی‏های خود برای تغییر صرف نظر نکنند (همان).

یکی از مهم‏ترین مطالبی که در مواجهه با افرادی که وارد فرآیند درمان می‏شوند باید مد نظر قرار گیرد این است که در ابتدا از آنها پرسیده شود که آیا به طور جدی قصد تغییرکردن در آینده نزدیک (شش ماه آینده) دارند یا خیر. اگر قصد این کار را ندارند آنها در مرحله پیش‏تأملی به سر می‏برند. چنین افرادی در شناسایی مشکل (یا توانمندی) یا تغییردادن مشکل (یا ایجاد توانمندی) از خود مقاومت نشان می‏دهند (پراچاسکا، دیکلمنت و نوکراس، ۱۹۹۲). در یکی از زمینه‏یابی‏های انجام‏شده بر روی ۴۰۰ سازمان به دست آمد که مقاومت در برابر تغییر یکی از دلایل این است که چرا اقدامات برای ایجاد تغییر با شکست مواجه می‏شود (پراچاسکا و پراچاسکا و لوسکو، ۲۰۰۱). البته حتی افرادی که در مرحله پیش‏تأملی هستند می‏توانند آرزو کنند که ‏ای کاش می‏توانستند تغییر کنند! اما این آرزو کاملاً با قصد جدی برای تغییر در عرض شش ماه آینده متفاوت است (پراچاسکا، دیکلمنت و نوکراس، ۱۹۹۲).