بررسی این دیدگاه‏ها هرچند حاکی از وجود شباهت‏هایی میان روان‏درمانی با مشاوره است، اما با این حال نمی‏توان تفاوت مراجعان در «عمق مشکل» را به عنوان یکی از مبانی فرق‏گذاری بین مشاوره و روان‏درمانی نادیده انگاشت (نک.: نوابی‏نژاد، ۱۳۷۳). افزون بر عمق مشکل، مشاوره و روان‏درمانی در «نوع مشکل»‏ی نیز که بیشتر بر آن متمرکزند، با یکدیگر متفاوت‏اند. به این صورت که مشاوره، بیشتر با مشکلاتی در زمینه تحصیلی، شغلی و خانوادگی سر و کار دارد حال آنکه روان‏درمانی بیشتر با مشکلاتی در زمینه عاطفی و روانی روبه‏رو است و بر همین اساس روان‏درمانی مشکل را در دیدگاه‏ها و نگرش‏های فرد جست‏وجو می‏کند (یحیی‏زاده، ۱۳۸۸). از این‏رو می‏توان گفت با توجه به مباحث غالبی مطرح در روان‏درمانی، مشکل غالب مربوط به انسجام و یکپارچگی شخصیت در بیماران روانی است، برخلاف مشاوره که در آن مراجعان از جهت شخصیتی مشکل انسجام ندارند. به بیان دیگر، رسیدن به هدف‏های روان‏درمانی مستلزم ایجاد دگرگونی اساسی در ساختمان شخصیت فرد است اما هدف‏های مشاوره بیشتر متوجه کمک به رشد فرد است و به وضع فعلی افراد می‏پردازد و به دنبال آن است که فرد را برای ایفای هر چه بهتر نقش‏های زندگی آماده کند (نک.: قاضی، ۱۳۷۲). بر مبنای این تفاوت می‏توان گفت سطح مداخله روان‏درمانگر در فرآیند درمان، نسبت به راهنما و مشاور، از جهت تصمیم‏سازی، بیشتر و فعالانه‏تر است، چراکه مُراجعِ روان‏درمانگر، به سبب فقدان یکپارچگی شخصیت، قدرت تصمیم‏گیری ضعیف‏تری دارد و همکاری به نسبت کمتری در مقایسه با مراجعِ مشاوره و راهنمایی دارد.

نتیجه کلی بررسی واژه‏های «راهنمایی»، «مشاوره» و «روان‏درمانی» نشان می‏دهد «راهنمایی» عام‏تر از «مشاوره» است و «مشاوره» نیز به نوعی عام‏تر از «روان‏درمانی» محسوب می‏شود و «روان‏درمانی» جنبه‏ای تخصصی‏تر نسبت به «مشاوره» دارد.

خلاصه در چهار محور مطرح کرده‏اند: ۱. مشاوره، به دنبالِ پیش‏گیری و روان‏درمانی، به دنبالِ درمان است؛ ۲. توجه مشاوره به وجدان خودآگاه و توجه روان‏درمانی به ناخودآگاه است؛ ۳. مشاوره خاص افراد بهنجار و روان‏درمانی خاص افراد نابهنجار است؛ ۴. هدف مشاوره، معرفت خویشتن و توانمندشدن برای ایفای هر چه بهتر نقش است ولی هدف روان‏درمانی، دگرگونی و بازسازی شخصیت فرد است. به بیان دیگر، روان‏درمانی در پی دست‏یابی به هدف‏های بازسازی و مشاوره در پی دست‏یافتن به هدف‏های بازپروری است.

با این حال، برخی معتقدند این تفاوت‏ها به گونه‏ای نیست که تفاوت جدی بین مشاوره و روان‏درمانی ایجاد کند. حتی کوشیده‏اند این محورهایِ به ظاهر اختلافی را به صورت نقاط تقریباً مشابهی تبیین کنند. آنها در رد تفاوت اول، هم مشاوره و هم روان‏درمانی را مشتمل بر پیش‏گیری و درمان دانسته‏اند؛ پیش‏گیری از بروز مشکلات و بیماری‏های احتمالی و درمانِ مشکلات و بیماری‏های موجود. در رد تفاوت دوم،‏ توجه به خودآگاه و ناخودآگاه را هم در مشاوره و هم در روان‏درمانی قابل استفاده می‏دانند. در رد تفاوت سوم، شدت و ضعف پریشانی و اختلال روانی را ملاک تمییز مشاوره و روان‏درمانی ندانسته‏اند و تصریح می‏کنند که حد و مرز معینی نمی‏توان بین این دو مشخص کرد تا روان‏درمانی پس از اندکی درمان، عمل فرد را در سطحی بهنجار ببیند و کار را به مشاور ارجاع دهد. در رد تفاوت چهارم، کسب شناخت و توانمندی برای ایفای هر چه بهتر نقش‏ها را در روان‏درمانی هم مطرح می‏دانند، همان‏گونه که در مشاوره نیز تغییر سازمان شخصیت مراجعه‏کننده را مطرح می‏دانند (نک.: فقیهی، ۱۳۸۱). البته همین مؤلف این مطلب را اتفاقی می‏داند که روان‏درمانی نسبت به مشاوره اخص است، زیرا به اختلال‏ها و بیماری‏های روانی اختصاص دارد و اموری همچون مشکلات تحصیلی، شغلی و بهداشتی را شامل نمی‏شود، برخلاف مشاوره که همه اینها را شامل می‏شود (همان).