شخصی خاص) (واندن‏بوس، ۱۳۹۱)؛ و از عمومی‏ترین مداخله‏های رفتاری است که در گذشته رفتاردرمانی را از روان‏کاوی متمایز می‏کرد (گویسمن،^۱ ۱۹۸۵). با آنکه چند دهه صرفاً رویکردهای شناختی‏رفتاری تکالیف خانگی را در درمان مشکلات خاصی همچون وسواس و مشکلات جنسی استفاده می‏کردند، اما امروزه استفاده از آنها فراتر از رویکرد شناختی‏رفتاری است و حتی در روان‏کاوی هم استفاده می‏شود؛ چراکه در بهبود کیفیت درمان مفید است و توانسته است ماندگاری طولانی‏مدت‏تری به درمان‏ها ببخشد (نیلسون، ساتونگوی و بارویک، ۲۰۰۷).

تکنیک‏ها در قالب تکلیف خانگی به مراجع آموخته می‏شود (نک.: همان) و بر همین اساس می‏توان گفت تکالیف، بُعد عملیاتی‏شده تکنیک‏ها هستند و خود این تکنیک‏ها از دل فرآیندهای تغییر رفتار بیرون آمده‏اند.

ضرورت تکلیف خانگی

نکات مختلفی از ضرورت وجود تکالیف خانگی در راهنماهای درمانی حمایت می‏کند؛ مثلاً تکالیف خانگی ماهیت درمان را برای مراجع مشخص می‏کنند. همچنین، تکالیف خانگی به درمانگر و مراجع امکان جمع‏آوری اطلاعات با هدف بهبود فهم ماهیت مشکل و ماهیت درمان به‏کاررفته برای رفع مشکل را می‏دهد. از سویی، تکالیف خانگی به مراجع فرصت افزایش‏دادن آگاهی از خود و بینش درباره خود را می‏دهد؛ چراکه درمانگر غالباً درباره انجام‏دادن آنها از مراجع می‏پرسد. انجام‏دادن تکالیف خانگی مدت‏زمانی را که مراجع در بیرون از اتاق مشاوره و بدون حضور درمانگر مشغول تکالیف درمانی است افزایش می‏دهد. همچنین، تکالیف خانگی سبب تحکیم تغییرات به‏دست‏آمده در درون جلسه در فضای بیرون از جلسه می‏شود (نک.: همان).

۲. ۴ - بخش تکلیف‏دهی

در این بخش از طرح‏نمای مداخله‏ای، تکلیف جدید معرفی، و شیوه آموزش آن به م.ش. داده می‏شود. تکلیف، عملیاتی‏شده تکنیکی است که به منظور رسیدن به هدف انتخاب شده است. تکلیف باید اجراشدنی و مبتنی بر تکنیک باشد و فرد را به مداخله مناسب برساند. می‏توان تکلیف را در جلسه و نیز در منزل به عنوان تکلیف خانگی محول کرد.

بهتر آن است که تکالیف در قالب کاربرگ‏هایی به م.ش. داده شود. این کاربرگ‏ها مکانی برای درج مشخصات و توضیحاتِ لازم دارد، همچون نام مراجع، شماره کاربرگ، تاریخ پُرکردن کاربرگ، توضیحی کوتاه و روشن درباره تکلیفی که در آن کاربرگ از فرد خواسته شده است، دلیل یا دلایل تکمیل‏نکردن کاربرگ، مشکلات به‏وجودآمده بر سر راه اجرای کاربرگ، ارتباط درک‏شده بین تکلیف خانگی با هدف.

با توجه به اهمیت بحث تکلیف خانگی، شرایط و خصوصیات آن، در این قسمت نکات مهمی درباره تکلیف خانگی مطرح می‏شود.

تکلیف خانگی

تکلیف خانگی^۱ هر فعالیت بین جلسه‏ای است که مربوط به درمان است^۲ (نیلسون،^۳ ساتونگوی^۴ و بارویک،^۵ ۲۰۰۷)؛ و ممکن است به صورت فعالیتی در قالب مطالعه، تحقیق، یا تمرین رفتاری جدید باشد (مانند شرکت در جلسه سخنرانی یا صحبت‏کردن با