خداوند در آیه‌ای از قرآن به يکي از سنن الهی در بيان نسبت رشد و تلاش اشاره کرده و می‌فرماید: (وَ أنْ لَيْسَ لِلْإِنْسانِ الّا ما سَعی * وَ أنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَی ثمَُّ يُجْزَاهُ الْجَزَاءَ الْأوْفی * وَ أنَّ إِلی رَبِّكَ الْمُنتَهی)۱: «و اينكه برای انسان جز حاصل تلاش او نيست؛ و [نتيجه] كوشش او به‌زودی ديده خواهد شد؛ سپس هرچه تمام‌تر وی را پاداش دهند؛ و اينكه پايان [كار] به سوی پروردگار توست».
برخی از مفسران در تبیین مفهوم «سعی» و اینکه از جمله سنن الهی است آن را عبارت از کاری دانسته‌اند که شخص به خواست و بنا بر فهم و درايت خويش به آن اقدام می‌کند که شامل گفتار و کردار می‌شود؛ از‌این‌رو حركت كردن، جزئی از سعی بوده و فهم، هدف و نيت نيز جزئی از آن به‌شمار میرود؛ و انسان كسی است كه خود، دنیای واقعی و سرنوشت حقيقی خود را میسازد و هراندازه سعی وی كوچك يا بزرگ باشد و در هرجا كه ايستاده باشد، بی‌تردید نتيجه آن را در دنيا و آخرت خواهد دید؛ زیرا اين سنتی الهی است كه بر گستره هستی و زندگی فرمان میراند.۲
گروهی دیگر از مفسران نيز با توجه به اين آيات به پیوست آيه پيشين: (ألَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ اُخْرَی)۳.
سه اصل از اصول مسلم اسلامی را استنباط کردهاند که در کتاب‌های آسمانی پيشين نيز به عنوان اصولی مسلم شناخته شده است:
