79
انسان در تراز قرآن

مقصد اصلي نايل آمد؛ بدین ترتیب در چشم‌انداز قرآني نیز، انسان براي حرکت موفق در مسير زندگي دنيوي و اخروي خود به توشه نيازمند است.

مراد از ره‌توشه، مجموعه نيازمندي‌ها و لوازم حرکت انسان در مسير حيات ديني است که همواره باید آنها را با خود داشته باشد تا در مواقع ضروری از آن بهره گيرد؛ چگونگی تأمين اين توشه باید مطابق با اصولي باشد که از‌ آن به «اصول توشه انسان» ياد ميکنيم؛ این اصول، چارچوب حرکت معنوي انسان مومن را تعيين ميکنند؛ چنان‌که هر گونه اقدام ديني انسان، باید مطابق با اين اصول و در محدوده‌اي که تعيين می‌شود انجام پذيرد.

با توجه به آيات قرآن، توشه ضروري انسان در مسير زندگي را ميتوان به سه گونه علمي، عملي و اخلاقي تقسيم نمود که سه ضلع مثلث تعالي و تکامل انساني را تشکيل ميدهند؛ «تناسب» و «همراهي»، دو ويژگي اين سه ضلع تعالي است که بايستي با شرايط حياتي انسان در ادوار مختلف متناسب بوده و هر سه نيز در مسير تلاش انساني حضور داشته و هميار یکدیگر باشند؛ چنان که فقدان يکي از اين سه، حرکت تعالي انساني را متوقف يا با کندي، دشواري‌ها و چالش‌هايي روبه‌رو خواهد ساخت؛ زیرا هر يک از اين توشهها، ناظر به نيازمندي‌هاي مسير حيات انساني است. در مثال‌های زير می‌توان جايگاه و نقش توشه را به ‌خوبي مشاهده نمود:

۱. در يک مسافرت برون‌شهري، دانستن راه اصلي و فرعي، داشتن توان جسمي و اخلاقي مناسب براي حرکت، از جمله حداقلهاي سفر به‌شمار می‌روند تا با تدارک آن، سفر با سلامت و فرجام نيک انجام


انسان در تراز قرآن
78

۱. براي انسان، انتخاب راه درست در تحصيل هدف از آفرينش، ضروري است و بدون آن هيچ تعالي و تکاملي به دست نخواهد آمد؛ ازاين‌رو پيوندي ناگسستني ميان راه و سعادت يا شقاوت انساني بر قرار بوده و اين، بیان‌گر اهميت و ضرورت شناخت راه درست و نادرست است.

۲. قرآن با نگاهي آسيب‌شناسانه به مسئله راه تعالي انسان، ضمن تبيين راه درست از کژراههها سخن گفته است. در این پیوند «راه آتش» تعبير قرآني از هر نوع مسيري است که انسان را از سعادت خود منحرف سازد؛

۳. راه خدايي يک راه بيش نيست و قرآن از آن به صراط الهی ياد کرده است و اين راه رهروان خود را بی‌تردید به سعادت و کمال رهنمون کرده و زمينههاي تعالي آنان را فراهم ميکند؛ روشنگري، جامعيت، انطباق با فطرت انساني از مهمترين شاخصهاي راه خدايي است که با استواري، انسان را به اهداف عالي آفرينش رهنمون ميسازد؛

۴. جلوه و نمود خارجي راه خدايي در تاريخ، همان طريق پيامبران يا دين و شريعت الهی است که مبتني بر وحي و اراده الهی، به تنظيم حيات انساني ميپردازد؛ راه خدايي در روزگار ما همان آيين اسلام است که در قرآن و سنت نبوي تبلور یافته است و اهل بيت: به ترسيم خطوط اين راه برای مردمان آخرالزمان پرداختهاند و عالمان راستين مسلمان به تبيين و تبليغ آن اقدام کرده‌اند.

توشه

از منظر عقل، وحی و تجربه انساني، برای حرکت صحيح و موفق در هر مسيري، فراهم نمودن و تدارک توشه راه ضروری است تا با آن بتوان به

  • نام منبع :
    انسان در تراز قرآن
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
    شمارگان :
    1000
تعداد بازدید : 5589
صفحه از 212
پرینت  ارسال به