ارائه شده، در مقابل وصفی است كه برای ديگری آمده است؛ ازاین‌رو اقتضای اينكه اهل بهشت با ویژگی ترس از مقام پروردگارشان، توصیف شده‌اند ـ با درنظرگرفتن اينكه ترس، نوعی تاثرپذیری از شخص ضعيف و مقهور در برابر شخص قوی و قاهر، و خشوع و خضوع در برابر او است ـ این خواهد بود كه طغيان اهل جهنم ـ با توجه به اينكه طغيان به معنای تعدی از حد است ـ به معنای تأثیرنپذیرفتن طاغيان از مقام پروردگارشان، و استكبار ورزيدن و خروج آنان از حد عبوديت، و در نتيجه خاشع و خاضع نشدن، و طبق اراده او، و بر وفق اختيار او ـ كه همان سعادت جاودانه ايشان است ـ عمل نکردن خواهد بود؛ همچنان که آنان به پيروی از هوای نفس، در پی زينت حيات دنيا خواهند رفت.۱
سرانجام طغیان‌گران، به تصريح آيه (...وَ لا تَطْغَوْا فيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبي وَ مَنْ يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبي فَقَدْ هَوی)۲ دچار شدن به خشم الهی و سقوط از مقام انساني است؛ مراد از «هوی» در اصل به معنای سقوط از بلندی است، كه معمولاً نتيجه آن، نابودی خواهد بود؛ همچنان که می‌توان آن را اشاره به سقوط مقامی و دوری از قرب پروردگار و رانده شدن از درگاه خداوند دانست؛۳ برخي از مفسران نيز آن را به معنای درافکندن، معنا کرده‌اند.۴
«والحمدلله ربّ العالمین»
