روزها[ی شكست و پيروزی] را ميان مردم به نوبت میگردانيم و خداوند كسانی را كه [واقعاً] ايمان آوردهاند معلوم بدارد، و از ميان شما گواهانی بگيرد، و خداوند ستمكاران را دوست نمیدارد»؛ مطابق اين آيه، همه انسان‌ها از اين آزمون پيروز بيرون نميآيند و گروهي در اثر ظلم از آن مردود شده و خود را از مهر و محبت الهی محروم ميکنند.
حال پرسش این است که ظلم در چه مواضعي از اين مسير رخ ميدهد؟ دليل اين ظلم چيست؟ و چرا انسان مرتکب ظلم ميشود؟ پاسخ اين پرسشها را ميتوان با درنگ در مجموعه آيات مربوط به موانع تعالي انسان دریافت.
براي پاسخ پرسشهای یاد شده بايد توجه داشت که مسير حيات انساني، مسير تصميم و اقدام است؛ انسان ناگزير است که براي تداوم بقا و استمرار سير خود، تصميم گرفته، ديگران را به استخدام درآورد و خود در چرخه حيات انساني در خدمت ديگري باشد؛ ازاين‌رو در هر اقدام انساني، حقوق و منافع ديگران، حتي طبيعت و حيوانات نيز مطرح است و از آن متأثر ميشوند؛ چنانچه تصميم انساني با موازين فطري، عقلي و وحياني هماهنگ نباشد باعث آسیب به خود و دیگران خواهد شد و اين همان مفهوم ظلمي است که در تعامل انساني پديد ميآيد و ريشه آن را بايد در تأثیرپذیری اراده انساني از عوامل دروني و بيروني جستجو نمود.
انسان به لحاظ روان‌شناختی، حفظ حيات و تداوم لذات، خويش را بر هر چيز ديگري ترجيح ميدهد؛ در صورتي که ترجيح انسان، مبتني بر منطق مادي‌گرايانه و سوداگری باشد، به استکبار و استثمار انجاميده و
