دو سوره مدني (مائده، ۳ و بقره، ۲ و ۱۷۳) قرآن كريم ياد شده است كه عبارتند از «مردار»، «خون»، «گوشت خوک» و «حيواني كه به نام غير خدا
ذبح شده باشد» كه برخي از مفسران از آنها به «محرمات اساسي» ياد كردهاند.۱
آيه (إِنَّما حَرَّمَ عَلَيكُمُ الْمَيتَةَ وَ الدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنْزيرِ وَ ما أُهِلَّ بِهِ لِغَيرِ اللَّهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَلا إِثْمَ عَلَيهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيم)،۲ و آيه (إِنَّما حَرَّمَ عَلَيكُمُ الْمَيتَةَ وَ الدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنْزيرِ وَ ما أُهِلَّ لِغَيرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيرَ باغٍ وَ لاعادٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيم)،۳ ساختاري تقريباً يكسان در بيان خوردنيهاي چهارگانه حرام دارند؛ ولی بخش پاياني آيه سوره نحل فاقد گزاره «فَلا إِثْمَ عَلَيهِ» است كه پيشتر در سوره بقره آمده بود؛ آيه سوره انعام: (قُلْ لا أجِدُ في ما أُوحِي إِلَي مُحَرَّماً عَلی طاعِمٍ يطْعَمُهُ الّا أنْ يكُونَ مَيتَةً أوْ دَماً مَسْفُوحاً أوْ لَحْمَ خِنزيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَيرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُور̠رَحيم)۴ نیز با سبك بياني متفاوتي ـ جمله
1.. التفسیر المنیر فی العقیدة والشریعة والنهج، ج۱۴، ص۲۵۸.
2.. بقره: ۱۷۳: «[خداوند،] تنها مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را که [هنگام سر بريدن] نام غير خدا بر آن برده شده، بر شما حرام گردانيده است؛ [ولى] کسى که [براى حفظ جان خود به خوردن آنها] ناچار شود، درصورتىکه ستمگر و متجاوز نباشد، بر او گناهى نيست؛ زيرا خدا آمرزنده و مهربان است».
3.. نحل: ۱۱۵: «جز اين نيست که [خدا] مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را که نام غير خدا بر آن برده شده حرام گردانيده است؛ [با اين همه،] هرکس که [به خوردن آنها] ناگزير شود، و سرکش و زيادهخواه نباشد، بیتردید خدا آمرزندۀ مهربان است».
4.. انعام: ۱۴۵: «بگو: ”در آنچه به من وحى شده است، بر خورندهاى که آن را مىخورد هيچ حرامى نمىيابم، مگر آنکه مردار يا خونِ ريخته يا گوشت خوک باشد که اينها همه پليدند؛ يا [قربانيى که] از روى نافرمانى، [به هنگام ذبح] نام غير خدا بر آن برده شده باشد“؛ پس کسى که بدون سرکشى و زيادهخواهى [به خوردن آنها] ناچار گردد، قطعاً پروردگار تو آمرزندۀ مهربان است.