دیگر از روایات «مع الفعل» معرفی شده است، از این‌رو هر دو نظریه در روایات اهل بیت علیهم السلام ریشه دارد.
در گزارش علی بن اسباط از امام رضا علیه السلام چنین آمده است:
۰.از امام رضا علیه السلام درباره استطاعت پرسیدم، امام علیه السلام فرمود: بنده پس از داشتن چهار ویژگی مستطیع خواهد بود: ۱- راهش باز باشد و مانعى از كار نداشته باشد ۲- تنش سالم باشد [و در بدن خود نسبت به كارى كه قصد آن را دارد كسر نيروى تنى نداشته باشد] ۳- اعضاء و جوارح او نسبت به كارى كه مىخواهد انجام دهد درست و سالم باشد ۴- براى او سببی از طرف خدا برسد.۱
بر پایه این توضیح، برخی از اجزای استطاعت پیش از فعل موجود است؛ مثل صحت و سلامت و نبود مانع که این مقدار برای تکلیف ضروری است؛ اما این همه استطاعت نیست، بلکه جزیی از استطاعت که تمام‌کننده آن است، حین‌الفعل محقق می‌شود. از این‌رو تا زمان انجام فعل نمی‌توان مدعی شد که استطاعت فعل یا ترک وجود دارد. این دیدگاه، شبیه دیدگاهی است که مقالات‌نگاران به اصحاب هشام بن حکم نسبت داده‌اند. اصحاب هشام نیز استطاعت را دارای پنج جزء معرفی می‌کردند که چهار جزء آن پیش از فعل موجود بود و یک جزء با عنوان سبب رسیده از سوی خداوند در زمان انجام فعل، تمام‌کننده حقیقت استطاعت بود.
چنانکه ملاحظه می‌شود در گزارش‌های روایی منقول از سوی محدثان، نیز دیدگاه‌هایی شبیه دیدگاه منقول از متکلمان امامیه وجود دارد. می‌توان گفت هم جریان متکلمان و هم جریان محدث-متکلمان در کوفه، با وجود اختلافات جزیی
