کتاب "روش فهم روان شناختی متون دینی" تالیف حجت الاسلام دکتر عباس پسندیده و از آثار پژوهشگاه قرآن و حدیث می باشد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، حجت الاسلام و المسلمین دکتر عباس پسندیده، مولف کتاب در ابتدای این نشست در معرفی کتاب "روش فهم روان شناختی متون دینی" گفت: پس از انقلاب اسلامی پژوهش‌های روان شناختی اوج پیدا کرد و شروع شد، در این حوزه یکی از چالش‌های بسیار جدی مسئله روش پژوهشی است؛ طبیعتا وقتی روشی وجود نداشته باشد پژوهش‌هایی که افراد می‌کنند از استاندارد لازم برخوردار نخواهد بود، اشتباه در برداشت‌ها بسیار زیاد خواهد بود و قابلیت آموزش نخواهد داشت.
ایشان افزود: درباره روش، دو فاز داریم: فاز عمومی در فهم روان شناختی از متون دینی و یک فاز تخصصی.
وی در ادامه گفت: اصول فقه برای فقه تدوین شده و البته خود اصول فقه هم دو بخش دارد: بخش عمومی و بخش اختصاصی فقه، بخش عمومی که در دانشگاه تدریس می‌شد که در دوره‌های اول از کتاب «روش فهم حدیث» استفاده می‌شد چون در آن کتاب‌ها بیشتر گفتمان فقهی بود و برای دانشجویان روان شناختی، قابل فهم نبود.
رئیس پژوهشکده اخلاق و روان شناسی اسلامی گفت: به همین دلیل مشاهده شد که برای فاز عمومی هم نیاز است اثری برای فهم بیشتر این بخش نوشته شود که در همین راستا جلد اول «روش فهم متون دینی» شکل گرفت و چاپ شد. یکی از نکاتی که در این کتاب مورد توجه قرار گرفت مسئله اعتبار سنجی احادیث بود.
ایشان در ادامه افزود: فن پژوهش معکوس طراحی شد و برای استخراج آن لایه‌های زیرین متون دینی آن جنبه‌های روان شناختی که برای نظریه پردازی و تولید دانش در حوزه روانشناسی لازم است در حوزه استخراج آن این فن مورد استفاده قرار می‌گیرد. لذا در این روش یکی از ستون فقرات اصلی مسئله پژوهش معکوس است که صورت می‌گیرد.
حجت الاسلام دکتر پسندیده خاطر نشان کرد: تا جایی که امکان داشته است و موجب تنبل پروری در دانشجویان نشود سعی شده همه چیز را به صورت فرمول و قاعده‌مند مطرح شود. تا جایی که امکان داشته ضوابط و قاعده‌ها مشخص شده که در فصل ۲ مرحله اول تجزیه و تحلیل متن و مرحله دوم صورت بندی علمی یافته‌هاست و مرحله تدوین نتایج را دارد.
حجت الاسلام دکتر آذربایجانی که به عنوان ناقد در این جلسه حضور داشت با بیان نکاتی در خصوص کتاب "روش فهم روان شناختی متون دینی" گفت: در ابتدا باید بتوانیم مباحث روانشناسی اسلامی را به سمت روش‌مند و چارچوب منطقی در جهت پاسخگویی به خلاهای موجود در این حوزه پیش ببریم.
وی اظهار داشت : ترتیب منطقی کتاب هم در جلد اول و هم در جلد دوم دیده می‌شود. استفاده از مجموعه موارد مورد نیاز برای دانشجویان روانشناسی اسلامی است یا حدیث‌پژوهان که به روان شناسی اسلامی علاقمند هستند.
ایشان افزود: نکته بسیار مهم استفاده فراوان از مثال‌ها و تمرین‌های گستره مناسب حدیثی که فرد را به صورت طبیعی و تدریجی در فضای روان‌شناختی قرار می‌دهد. استفاده از جداول برای سرعت انتقال مطالب خیلی ارزشمندست، استفاده از مراتب اعتبار منابع حدیثی که برای اولین بار در مباحث مربوطه به روانشناسی استفاه شده است.
استاد تمام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه آخرین امتیاز این کتاب را این گونه بیان کرد: استفاده از انواع بافت‌ها و الگوهای روان‌شناختی احادیث است که الگوهایی مثل: توصیفی، تفسیری، موقعیتی و ... انواع این‌ها را شناسایی کرده و در فصول مختلف معرفی شده است.
ایشان در نقد کتاب گفت: در مورد ساختار در جلد اول اگر فصل ۵ بعد از فصل ۶ بیاید مناسب‌تر است؛ علت آن که فصل ۵ موضوع‌پژوهی و فصل ۶ مسئله‌پژوهی است، مسئله گستره کمتری دارد ولی موضوع گستره وسیع‌تری دارد.
دکتر حمزه عبدی عضو هیأت علمی پژوهشگاه قرآن و حدیث به عنوان دیگر ناقد این نشست گفت: اگر جایگاه نقل معنا درست باشد و بحث کتاب‌شناسی و جای خالی سندشناسی که آن‌ها را به یک سیستم فرمولی که کاربران حدیث راحت تر بتوانند استفاده کنند اتفاق بیفتد، گام خوبی را در عرصه فهم متون روان شناسی از متون اسلامی برداشتیم.
در پایان این نشست علمی از کتاب روش فهم روان شناختی متون دینی رونمایی بعمل آمد.
لازم به ذکر است نشست علمی نقد و رونمایی کتاب "روش فهم روان شناختی متون دینی" از آثار پژوهشگاه قرآن و حدیث، با همکاری پژوهشگاه قرآن و حدیث و بنیاد پژوهش های اسلامی در روز پنجشنبه ۲۴ تیر ماه ساعت ۱۱ به صورت وبیناری در سالن جلسات نمایندگی بنیاد پژوهش های اسلامی در قم برگزار شد.
