گفتار اول:
مفهومشناسی
چیستی و گستره «معرفت» و نسبت آن با «علم» و واژههای همگن
مسئله معرفت و شناخت، از جمله مسائل کهن و قدیمی است که تاریخی به دیرینگی وجود انسان دارد و همواره در فرهنگهای مختلف بدان پرداخته شده است. اندیشوران اسلامی نیز از همان آغاز به اقتضای محتوای ارائه شده در آیات و روایات، به مسئله معرفت پرداخته و درباره آن اندیشیده و نظریهپردازی کردهاند.۱
معنای پایه (لغوی)
واژه «معرفت» از ریشه «ع ر ف» و مصدر فعل عَرَفَ یَعرِفُ است که در کتابهای لغت معانی ذیل برای آن ذکر شده است:
فیومی بر آن است که معرفت، علم از طریق حواس پنجگانه است و از همینرو،