و نظر ابوسهل هم در بخش پایانی کتاب التنبیه ذکر شده که شیخ صدوق در کتاب کمال الدین بخشهایی از آن را آورده است. عبارت ابوسهل چنین است:
۰.امر دین - همهاش - با استدلال شناخته میشود و ما خداوند متعال را با ادله شناختهایم و او را مشاهده نکردهایم و [همچنین] کسی که او را مشاهده کرده باشد ما را از از او باخبر نساخته است.۱
از ظاهر کلام ابوسهل به دست میآید که برخلاف نظر جمهور اندیشمندان امامیه در دوران حضور، به اکتسابی بودن همه معارف دینی از جمله معرفة اللّه اعتقاد دارد،۲ اما از ظاهر عبارت اشعری برمیآید که ابومحمد به اضطراری بودن همه معارف معتقد نبود. او جایز میدانست معرفة اللّه اضطراری یا اکتسابی باشد. با این حال، از دیدگاه ابومحمد تکلیف و امر به معرفة اللّه - چه اضطراری باشد و چه اکتسابی - جایز نیست. برای این عبارت اشعری درباره نظریه ابومحمد نوبختی میتوان دو احتمال مطرح کرد:
الف) احتمال نخست اینکه ابومحمد دو فرایند طولی برای معرفة اللّه قائل بود؛