39
دنيا و آخرت از نگاه قرآن و حديث جلد اوّل

ح ـ سراى رفتن

۳۶.امام على عليه السلام :اى بندگان خدا! شما را به پروا از خدا سفارش مى كنم و از دنيا برحذرتان مى دهم؛ زيرا كه دنيا ، سراى رفتن است و جايگاه تلخى ها ؛ ساكن آن ، كوچ گراست و مقيم آن ، از دنيا جدا مى شود.

۳۷.امام على عليه السلام :دنيا ، سراى رفتن است و جايگاه تلخى ها ؛ ساكن آن ، كوچنده است و مقيم آن ، از دنيا جدا مى شود ؛ آذرخشش بى باران است، گفتارش دروغ، دارايى هايش به غارت رونده و نفايسش از كف رونده. بدانيد كه دنيا سخت گير ۱ و سركش و چموش است و دروغ گويى خيانت پيشه است.

ط ـ گذرگاه

۳۸.امام على عليه السلام :دنيا، گذرگاه است ، نه قرارگاه؛ و مردم در آن دو دسته اند: دسته اى كه در دنيا خود را فروختند و به نابودى افكندند، و دسته اى كه خود را خريدند و آزاد كردند.

1.عبارت «المتصدية العتون» كه در متن اصلى روايت آمده ، به معناى «سختگير بر بدهكار» و «آزار دهنده» معنا شده است ؛ يعنى دنيا عرصه را بر انسان سخت مى گيرد تا او را شكار كند و به دام افكَنَد.


دنيا و آخرت از نگاه قرآن و حديث جلد اوّل
38

ح ـ دارُ شُخوصٍ

۳۶.الإمام عليّ عليه السلام :اُوصيكُم عِبادَ اللّهِ بِتَقوَى اللّهِ ، واُحَذِّرُكُمُ الدُّنيا ؛ فَإِنَّها دارُ شُخوصٍ ۱ ، ومَحَلَّةُ تَنغيصٍ ، ساكِنُها ظاعِنٌ ۲ ، وقاطِنُها بائِنٌ . ۳

۳۷.عنه عليه السلام :إنَّ الدُّنيا دارُ شُخوصٍ ومَحَلَّةُ تَنغيصٍ ، ساكِنُها ظاعِنٌ ، وقاطِنُها بائِنٌ ، وبَرقُها خالِبٌ ۴ ، ونُطقُها كاذِبٌ ، وأموالُها مَحروبَةٌ ۵ ، وأعلاقُها ۶ مَسلوبَةٌ . ألا وهِيَ المُتَصَدِّيَةُ العَتونُ ۷ ، وَالجامِحَةُ ۸ الحَرونُ ۹ ، وَالمانِيَةُ الخَؤونُ . ۱۰

ط ـ دارُ مَمَرٍّ

۳۸.الإمام عليّ عليه السلام :الدُّنيا دارُ مَمَرٍّ لا دارُ مَقَرٍّ ، وَالنّاسُ فيها رَجُلانِ : رَجُلٌ باعَ فيها
نَفسَهُ فَأَوبَقَها ۱۱ ، ورَجُلٌ اِبتاعَ نَفسَهُ فَأَعتَقَها . ۱۲

1.شَخَصَ من بلدٍ إلى بلدٍ شخوصاً : أي ذهب . وأشخَصَهُ غيرُه (الصحاح : ج ۳ ص ۱۰۴۳ «شخص») .

2.ظَعَنَ : ارتحل ، والفاعل : ظاعن (المصباح المنير : ص ۳۸۵ «ظعن») .

3.نهج البلاغة : الخطبة ۱۹۶ ، بحار الأنوار : ج ۷۳ ص ۱۳۳ ح ۱۳۷ .

4.يقال للسَّحاب يومِضُ بَرْقُه حتّى يُرجى مطَرُه ، ثمّ يُخلِف ويُقلِع وينقشع : الخُلَّب؛ وكأنّه من الخِلابة : وهي الخداع بالقول اللطيف (اُنظر النهاية : ج ۲ ص ۵۸ «خلب») .

5.المَحرُوبُ : المسلوبُ المنهوبُ (النهاية : ج ۱ ص ۳۵۸ «حرب») .

6.الأعْلاق : أي نفائس الأموال ، الواحد : عِلق ، قيل : سُمّي به لتعلّق القلب به (النهاية : ج ۳ ص ۲۹۰ «علق») .

7.العُتُن : الأشدّاء ، الواحد عَتون (القاموس المحيط : ج ۶ ص ۲۴۶ «عتن») .

8.جَمَحَ : أي أسرع إسراعا لا يردّه شيء (النهاية : ج ۱ ص ۲۹۱ «جمح») .

9.فَرَسٌ حَرون : لايَنقاد ، وإذا اشتدَّ به الجريُ وقف (الصحاح : ج ۵ ص ۲۰۹۷ «حرن») .

10.غرر الحكم : ح ۳۶۷۲ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۱۴۶ ح ۳۲۴۱ وص ۵۵۶ ح ۱۰۲۴۳ نحوه .

11.وبق : إذا هلك ، وأوبقه غيره (النهاية : ج ۵ ص ۱۴۶ «وبق») .

12.نهج البلاغة : الحكمة ۱۳۳ ، خصائص الأئمّة عليهم السلام : ص ۱۰۳ ، نزهة الناظر : ص ۶۷ ح ۵۸ وفيهما «إلى دار مقرّ» بدل «لا دار مقرّ» ، تنبيه الخواطر : ج ۱ ص ۷۵ وليس فيه «لا دار مقرّ» ، بحار الأنوار : ج ۷۳ ص ۱۳۰ ح ۱۳۵ .

  • نام منبع :
    دنيا و آخرت از نگاه قرآن و حديث جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همكارى: سیّد رسول موسوى، ترجمه: حمیدرضا شیخى
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4541
صفحه از 476
پرینت  ارسال به