211
دنيا و آخرت از نگاه قرآن و حديث جلد دوّم

۵ / ۲۵

شيرين دنيا ، تلخ است

۱۱۶۱.امام على عليه السلام ـ در خطبه نماز عيد قربان و عيد فطر ـ :اى بندگان خدا! شما را سفارش مى كنم به پروا كردن از خدا، و ياد كردن بسيار از مرگ، و دل بركندن از دنيا؛ دنيايى كه پيشينيان شما از آن بهره اى (لذّتى) نبردند، و بعد از شما نيز براى هيچ كس باقى نمى ماند، و راه شما در دنيا ، همان راهى است كه گذشتگان پيمودند. آيا نمى بينيد كه دنيا سپرى گشته ، و اِعلام به سر آمدن كرده ، و خوبى هايش دگرگون گشته، و شتابان ، پشت كرده است و مى رود؟
دنيا از نيست شدن ، خبر مى دهد و [چون ساربان كه براى راندن شتران حُدى مى خواند ،] براى ساكنان خود ، آواز مرگ سر مى دهد. شيرينى هاى آن تلخ شده و زلالى هايش تيره گشته است، و از دنيا جز ته مانده اى به اندازه ته مانده آب در ته مَشكى ، و جرعه اى مانند جرعه باقى مانده و در ته ظرفى كه تشنه كامى آن را مى مكد ، امّا عطش او را فرو نمى نشاند، باقى نمانده است.
پس، اى بندگان خدا! عزم رفتن از اين سرايى كنيد كه «رفتن» براى اهل آن ، رقم خورده و زندگى در آن براى مردمانش قدغن شده، و جان هايشان مقهور مرگ گشته است، چندان كه هيچ زنده اى طمع ماندگارى ندارد، و هيچ جانى نيست ، مگر اين كه به مرگْ اذعان دارد [و طعم آن را مى چشد]. پس مبادا آرزو بر شما چيره آيد، و مدّت عمر برايتان طولانى نمايد، و در دنيا فريفته آرزوها شويد!

ر . ك : ج۱ ص۳۷۱ (برحذر داشتن از لذت هاى دنيا)

و ۳۸۱ (برحذر داشتن از دنيادوستى)

و ۳۹۹ (فصل چهارم : زيان هاى دنيادوستى) .


دنيا و آخرت از نگاه قرآن و حديث جلد دوّم
210

۵ / ۲۵

حُلُوها مرٌّ

۱۱۶۱.الإمام عليّ عليه السلام ـ في خُطبَةِ العيدَين ـ :اُوصيكُم عِبادَ اللّهِ بِتَقوَى اللّهِ وكَثرَةِ ذِكرِ المَوتِ ، وَالزُّهدِ فِي الدُّنيَا الَّتي لَم يَتَمَتَّع بِها مَن كانَ فيها قَبلَكُم ، ولَن تبَقى لاِءحَدٍ مِن بَعدِكُم ، وسَبيلُكُم فيها سَبيلُ الماضينَ . ألا تَرَونَ أنَّها قَد تَصَرَّمَت وآذَنَت بِانقِضاءِ ، وتَنَكَّرَ مَعروفُها وأدبَرَت حَذّاءَ ۱ ؟! فَهِيَ تُخبِرُ بِالفَناءِ ، وساكِنُها يُحدى بِالمَوتِ ، فَقَد أمَرَّ مِنها ما كانَ حُلوا ، وكَدِرَ مِنها ما كانَ صَفوا ، فَلَم يَبقَ مِنها إلاّ سَمَلَةٌ كَسَمَلَةِ الإِداوَةِ ۲ ، وجُرعَةٌ كَجُرعَةِ الإِناءِ ، يَتَمَزَّزُهَا الصَّديانُ ۳ لَم تَنفَع غُلَّتَهُ .
فَأَزمِعوا عِبادَ اللّهِ بِالرَّحيلِ مِن هذِهِ الدّارِ المَقدورِ عَلى أهلِها الزَّوالُ ، المَمنوعِ أهلُها مِنَ الحَياةِ ، المُذَلَّلَةِ أنفُسُهُم بِالمَوتِ ، فَلا حَيٌّ يَطمَعُ فِي البَقاءِ ، ولا نَفسٌ إلاّ مُذعِنَةٌ بِالمَنونِ ، فَلا يَغِلبَنَّكُمُ الأَمَلُ ، ولا يَطُل عَلَيكُمُ الأَمَدُ ، ولا تَغتَرّوا فيها بِالآمالِ . ۴

راجع : ج۱ ص۳۷۰ (التحذير من لذّات الدنيا)

و ۳۸۰ (التحذير من حبّ الدنيا)

و ۳۹۸ (الفصل الرابع : مضارّ حبّ الدنيا) .

1.حَذّاء : أي خفيفة سريعة (النهاية : ج ۱ ص ۳۵۶ «حذذ») .

2.سَمْلَة الإداوة : الماء القليل يبقى في أسفل الإناء (النهاية : ج ۲ ص ۴۰۴ «سمل») .

3.الصَّدى : العطش (النهاية : ج ۳ ص ۱۹ «صدا») .

4.كتاب من لا يحضره الفقيه : ج ۱ ص ۵۱۸ ح ۱۴۸۴ ، الأمالي للمفيد : ص ۱۵۹ ح ۲ عن مجاهد نحوه ، بحار الأنوار : ج ۷۳ ص ۱۰۷ ح ۱۰۸ وراجع نهج البلاغة : الخطبة ۵۲ وإرشاد القلوب : ص ۳۵ و مصباح المتهجّد : ص ۶۶۳ ح ۷۳۰ .

  • نام منبع :
    دنيا و آخرت از نگاه قرآن و حديث جلد دوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همكارى: سیّد رسول موسوى، ترجمه: حمیدرضا شیخى
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3275
صفحه از 436
پرینت  ارسال به