651
دوستي در قرآن و حديث

عَبدي! أطِعنِي حَتّى أجعَلَكَ مِثلي ؛ ۱
بنده‏ام! پيروى‏ام كن تا تو را چون خود سازم .
و نيز روايت شده است :
إنَّ اللّه‏َ تَعالى يَقولُ في بَعضِ كُتُبِهِ : يَا ابنَ آدَمَ! أنَا حَىٌّ لا أموتُ . أطِعني فِيما أمَرتُكَ حَتّى أجعَلَكَ حَيّا لا تَموتَ . يَابنَ آدَمَ! أنَا أقُولُ لِلشَّيءِ : كُن ، فَيَكونُ ، أَطِعني فيما أمَرتُكَ أجعَلكَ تَقولُ لِلشَّيءِ : كُن ، فَيَكُونُ ؛ ۲
خداوند متعال در يكى از كتاب‏هاى آسمانى فرموده: «اى آدميزاد! من زنده ناميرا هستم . در آنچه فرمانت مى‏دهم ، پيروى‏ام كن تا تو را زنده جاودان سازم . اى آدميزاد! من به هر چيزى بگويم «باش» ، به وجود مى‏آيد . در آنچه دستورت مى‏دهم ، پيروى‏ام كن تا تو را به گونه‏اى قرار دهم كه به هر چيزى بگويى «باش» ، به وجود آيد.
آنچه مى‏تواند انسان را به مقام خلافت خدا برساند ، محبّت اوست . در اين باره ، يكى از اهل معرفت ، سخنى بدين مضمون دارد :
همان‏گونه كه وقتى آتش در آهن نفوذ كند ، آهن ، كار آتش را انجام مى‏دهد ، همچنين اگر محبّت خدا در دلى نفوذ كند ، آفريده مى‏تواند ـ به اذن خدا ـ كار خدايى انجام دهد . ۳
همان‏گونه كه در احاديث «قُرب نوافل» ـ كه شيعه و اهل سنّت ، آن را نقل كرده‏اند ـ آمده است ، انسان بر اثر «نوافل (مستحبّات)» كه زمينه‏هاى جلب محبّت خدا هستند ، گام به گام به او نزديك مى‏شود تا شايستگى پيدا مى‏كند و

1.بحار الأنوار : ۱۰۵ / ۱۶۵ در حاشيه .

2.مستدرك الوسائل : ۱۱ / ۲۵۸ / ۱۲۹۲۸ ، بحار الأنوار : ۹۳ / ۳۷۶ / ۱۶ ، تاريخ اليعقوبى : ۱ / ۹۵ .

3.ر . ك : كيمياى محبّت : ۱۷۱ (انسانى كه كار خدايى مى‏كند) .


دوستي در قرآن و حديث
650

توضيح داديم ـ ريشه در معرفت شهودى دارد و از سوى ديگر ، مقدمه‏اى است براى وصول به شناخت بيشترِ صفات و كمالاتِ حضرت حق عز و جل .
از آن جا كه كمالات خداوند متعال ، بى‏نهايت است ، محبّت او نيرويى است كه همواره انسان را از بركات بالاترين درجات توحيد ، برخوردار مى‏سازد . به فرموده برخى از اهل معرفت :
اگر در توحيدْ مستغرق باشى ، هر لحظه از عنايت‏هاى خاصّ حق تعالى بهره‏مند مى‏شوى كه در لحظه قبل ، برخوردار نبوده‏اى و عنايت‏هاى حق ، هر دمْ تازگى خواهد داشت . ۱

ب ـ جانشينى خدا

فلسفه خلقت انسان ، جانشينى و خلافت خداست ، همان‏طور كه خداوند سبحان مى‏فرمايد :
«وَ إِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَـئكَةِ إِنِّى جَاعِلٌ فِى الْأَرْضِ خَلِيفَةً» ؛ ۲ و چون پروردگار تو به فرشتگان گفت : من در زمين جانشينى خواهم گذاشت» .
خليفه خدا بايد بتواند كار او را انجام دهد و در اين باره گفته شده :
العُبودِيَّةُ جَوهَرَةٌ كُنهُهَا الرُّبُوبِيَّةُ ؛ ۳
بندگى ، حقيقتى است كه خمير مايه آن ، ربوبيت است .
و در حديث قدسى آمده‏است :

1.ر . ك : كيمياى محبّت : ۱۴۳ (فصل دوم) .

2.سوره بقره ، آيه ۳۰ .

3.مصباح الشريعة : ۵۳۶ .

  • نام منبع :
    دوستي در قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: محمّد تقدیری، ترجمه: سیّد حسن اسلامی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5204
صفحه از 784
پرینت  ارسال به