23
دوستي در قرآن و حديث

و تا چنين جامعه‏اى تحقّق نيافته است ، انسان راهى جز انتخاب ندارد .

نقش محبّت در سرنوشت انسان

از نظر اسلام ، محبّت ، سرنوشت هميشگى انسان را رقم مى‏زند . ۱ عشق به زيبايى‏هاى راستين ، انسان را به قلّه تكامل ، سير مى‏دهد و عشق به زيبايى‏هاى دروغين ، او را كور و كر مى‏كند ، ۲ تا آن جا كه حقّ انتخاب را از انسان سلب مى‏نمايد ۳
و او را تا اسفل السافلين ، پايين مى‏برد . از اين رو انتخاب دوست ، بر اساس شناخت دوستان راستين و دروغين ، براى رسيدن به جامعه آرمانى انسانى و اسلامى ، ضرورى است و پيشوايان بزرگ اسلام ، رهنمودهاى بسيار ارزنده‏اى در اين زمينه دارند كه در فصل پنجم ، هفتم و نهم از بخش اوّل ، ملاحظه خواهيد كرد .

1.ر . ك : ص ۲۳ (نقش محبّت در سرنوشت انسان) .

2.ر . ك : ص ۳۵۹ (ح ۸۸۰) .

3.ر . ك : ص ۳۵۵ (فصل دهم : عشق) .


دوستي در قرآن و حديث
22

حق انتخاب دوست

اشكالى كه در زمينه ساماندهى جامعه مبتنى بر محبّت قابل طرح است ، اين است كه آيا اسلام ، اجازه مى‏دهد انسان با هركس كه خواست ، دوست شود ؟ آيا در اسلام ، انسان حق دارد با كسانى كه به انحرافات اعتقادى ، اخلاقى و عملى مبتلا هستند ، پيوند محبّت برقرار كند ؟ و اگر حق ندارد ، چگونه مى‏توان ادّعا كرد كه اسلام ، دين محبّت است و جامعه آرمانىِ آن ، جامعه‏اى مبتنى بر محبّت است ؟

منطق عقل و فطرت در دوستى

پاسخ اين است كه منطق اسلام در دوستى و دشمنى ، مانند ساير امور ، منطق عقل و فطرت است . عقل و فطرت انسان ، زيبايى را دوست مى‏دارد و زشتى را دشمن . اسلام نيز در باب دوستى و دشمنى ، چيزى جز اين نمى‏گويد .
به همان ميزان كه دوست داشتن زيبايى‏ها براى انسان و جامعه انسانى ، سازنده و تكامل‏آفرين است ، علاقه به زشتى‏ها و پليدى‏ها ، ويرانگر و خطرناك است . از اين رو ، خدايى كه اسلام به جامعه انسانى معرّفى مى‏كند ، زيباست و زيبايى را دوست دارد و زشتى و پليدى را دشمن مى‏دارد. در منطق خداپرستان راستين كه همان منطق عقل و فطرت است ، انسان بايد دوست زيبايى‏ها و دشمن زشتى‏ها باشد .
بى‏ترديد ، دوستى با كسانى كه به بيمارى‏هاى اعتقادى ، اخلاقى و عملى مبتلا هستند ، موجب سرايت بيمارى مى‏گردد و هيچ منطقى نمى‏تواند آن را تجويز كند و از اين رو ، مبتنى بودن جامعه آرمانى در اسلام بر محبّت ، بدين معنا نيست كه اسلام ، بر خلاف منطق عقل و فطرت ، اجازه مى‏دهد زشتى‏ها و بيمارى‏هاى فرهنگى و اجتماعى ، فراگير شود؛ بلكه درست به عكس ، اسلام مى‏خواهد با مبارزه با اين بيمارى‏ها جامعه‏اى بسازد كه چيزى جز محبّت ، بر آن حاكم نباشد ،

  • نام منبع :
    دوستي در قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: محمّد تقدیری، ترجمه: سیّد حسن اسلامی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5100
صفحه از 784
پرینت  ارسال به