43
روان‌شناسی مثبت‌ نگر(نظریه‌ها ، پژوهش‌ها و کاربست‌ها)

مثبت/منفی را تجربه می‌کند» (پیترسن، ۲۰۰۶، ص ۶۲). عاطفه مثبت عبارت است از: میزانی که یک شخص،خوشی، خشنودی و چیزهایی از این نوع را تجربه می‌کند، در حالیکه عاطفه منفی عبارت است از: آن میزان از احساسات منفی مانند غم یا ترس که یک فرد تجربه می‌کند.

علاوه بر این، تفاوت‌های فردی در مغز باعث می‌شود به رخدادهای یکسانی که ممکن است من یا شما تجربه کنیم پاسخ‌های هیجانی متفاوتی داده شود (دیویدسون۱، ۲۰۰۳). این تفاوت‌ها، مشخص‌کننده سبک عاطفی ماست. سبک عاطفی چنین تعریف شده: «دامنه‌ای گسترده از تفاوت‌های فردی در پارامترهای متفاوت واکنش‌پذیری هیجانی... که شامل الف) آستانه پاسخ‌ ب) میزان پاسخ ج) زمان رسیدن به اوج پاسخ د) کارکرد ترمیم پاسخ و) مدت زمان پاسخ می‌شود» (دیویدسون، ۲۰۰۳، ص ۶۵۷ ـ ۶۵۸). یافته‌ها نشان داده اند که این تفاوت‌های فردی در فعالیت مغز طی زمان پایدار می‌مانند (تومارکن۲ و دیگران، ۱۹۹۲). دانشمندان همچنین مغزهای افراد تاب‌آور را هنگام مواجهه با تهدیدهای بالقوه بررسی کرده‌اند. آنها دریافته‌اند که بخش‌هایی از مغز که با نگرانی سروکار دارند (قشر مخ حدقه‌ای) در افراد تاب‌آور غالباً فعالیت کمتری دارند (وو۳ و دیگران، ۲۰۰۸).

هیجان‌های اصلی انسان

پل اکمان۴ (۲۰۰۳)، پژوهشگر پیشرو در مطالعه هیجان‌های انسان و جلوه های آن باور دارد که شش هیجان اصلی در انسان‌ها وجود دارد که در سراسر دنیا، در هر جنس، سن و فرهنگ یافت می‌شود. اینها عبارتند از: خشم۵، نفرت۶، ترس۷، خوشی، غم۸، و شگفتی۹. ایزارد۱۰، نظریه‌پردازی دیگر، می‌گوید ما ده هیجان بنیادی داریم که عبارتند از: خشم، خواری۱۱، نفرت، درماندگی۱۲، ترس، احساس گناه۱۳، رغبت۱۴، خوشی، شرم۱۵ و شگفتی. البته پژوهشگران دیگر نظریه‌های جایگزینی داده‌اند، اما این دو نظریه از همه نیرومندترند [۱].

بنابراین، برای آن دسته از ما که بالقوه و بالفعل هیجان‌ها را به صورت منظم احساس می‌کنند، هیجان‌ها چه اندازه در زندگی، فکر، رفتارها و بهباشی کلی ما اثر دارند و اصلاً چرا ما دچار

1.. Davidson

2.. Tomarken

3.. Waugh

4.. Paul Ekman

5.. anger

6.. disgust

7.. fear

8.. sadness

9.. surprise

10.. Izzard

11.. contempt

12.. distress

13.. guilt

14.. interest

15.. shame


روان‌شناسی مثبت‌ نگر(نظریه‌ها ، پژوهش‌ها و کاربست‌ها)
42

پرسش‌های آزمایشی

۱.در این‌باره که تا چه اندازه می‌توان گفت هیجان‌های مثبت اثرات سودمند (و آسیب زا) دارند بحث انتقادی کنید.

۲.درباره سهم روان‌شناسی مثبت‌نگر در شناخت ما از هوش هیجانی بحث انتقادی کنید.

۳.الگوهای «توانایی» و «ترکیبی» هوش هیجانی را مقایسه و مقابله کنید.

تعریف هیجان‌ها

مایلیم شما دقیقه‌ای درنگ و درباره آخرین باری تامل کنید که حس کردید «واقعاً شاد» هستید. این کار را کردید؟ به چه فکر کردید؟ الان چه احساسی دارید؟ آن احساس را طی این فصل حفظ کنید. امید است که اکنون در بهترین وضعیت برای یادگیری درباره قلمرو جذاب هیجان‌های مثبت باشید.

هیجان‌ها، بخشی از انسان بودن هستند. در واقع، هنگامی که ما از احساس هیجان‌های مثبت یا منفی ناتوانیم، پزشکان اقدام‌های جدی برای فهم چرایی و برای مداخله انجام می‌دهند.هیجان را می‌توان چنین تعریف کرد: «حالتی روان‌شناختی که با احساسات درونی و البته همراه الگوهای خاص فیزیولوژیک که تفکر و رفتار را بر می‌انگیزانند شناخته می‌شود» (پیترسن۱، ۲۰۰۶، ص ۷۳). هیجان‌ها غالباً بر یک رخداد یا وضعیت ویژه در گذشته، حال یا آینده متمرکز است، اما، احتمالاً عمر کوتاهی دارند و در هنگام رویدادن، از آنها آگاهیم.

خلق‌ها، با هیجان‌ها تفاوت دارند چرا که «شناور۲ یا بدون موضوع۳هستند و بادوام‌ترند و پس‌زمینه هشیاری را اشغال می‌کنند» (فردریکسون و لوسادا۴، ۲۰۰۵، ص ۱۲۱). بنابراین، خلق‌ها برخلاف هیجان‌ها غالباً بدون تمرکز۵و پایا هستند.

هنگامی که روان‌شناسان مطالعه هیجان‌ها را آغاز کردند، بر اصطلاح «ظرفیت لذت‌گرا»۶ تمرکز کردند که به توانایی ما برای احساسِ خوبی داشتن اشاره می‌کند (میل۷، ۱۹۷۵). امروز، تمرکز پژوهشگران بر «حالت عاطفی»۸ است که چنین تعریف می‌شود:«اندازه‌ای که یک فرد خلق‌های

1.. Peterson

2.. Free floating

3.. objectless

4.. Losada

5.. Unfocused

6.. Hedonic capacity

7.. Meehl

8.. affectivity

  • نام منبع :
    روان‌شناسی مثبت‌ نگر(نظریه‌ها ، پژوهش‌ها و کاربست‌ها)
    سایر پدیدآورندگان :
    کیت هفرن و ایلونا بونیول، ترجمه: محمد تقی تبیک و محسن زندی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 54674
صفحه از 392
پرینت  ارسال به