307
روان‌شناسی مثبت‌ نگر(نظریه‌ها ، پژوهش‌ها و کاربست‌ها)

کارآمدیِ بیشتر ممکن است به‌علت تأثیر رفتارهای مثبت همه بخش‌های آموزشی در زمان‌های خارج از کلاس درس باشد. شرایط و فضای مثبت در تمام مدرسه (به‌عنوان یک کلّ به‌هم‌پیوسته) با رضایت بیشتر، سطح تنیدگی [فشار روانی] کمترِ آموزگار و شاگرد، و نتایج تحصیلی بهتر مرتبط است (سنگشو۱ و وُرپ،۲ ۲۰۰۴).

اگرچه تعیین دقیق عوامل ایجاد مدرسه‌ای خوب مشکل است، اما محققان هم‌رأی هستند که مدرسه خوب مدرسه‌ای است که شاگردانش را به درافتادن و غرقگی در یادگیری‌ای آکنده از شور شوق تشویق و یاری کند. ویژگی‌های رایج چنین مدارسی عبارتند از: محیطی امن و سالم، بینشِ به روشنی بیان‌شده و مشترک درباره اهداف مدرسه، اهداف روشن برای دانش‌آموزان، تأکید بر منحصر به فرد بودن [فردیت] هر دانش‌آموز، و پاداش دادن به تلاش‌ها و پیشرفت‌های آنان (پترسن، ۲۰۰۶). رضایت دانش‌آموز از مدرسه، و احساس امنیت و تعلق خاطر نسبت به مدرسه، نقش سرنوشت‌سازی در تعهد به یادگیری و پیشرفت آنان بازی می‌کند (برند و دیگران، ۲۰۰۳).

در حال حاضر، پروژه‌ای به هدف ایجاد «مدرسه مثبت‌نگر» در جیلون گرامر،۳ مدرسه‌ای رایگان و شبانه‌روزی در استرالیا، در حال اجرا است. تیمی ۳۵نفره از روان‌شناسان مثبت‌نگر از دانشگاه پنسیلوانیا، با رهبری پروفسور مارتین سلیگمن، چند ماهی است که مشغول طراحی و برنامه‌ریزی مجدد این مدرسه بر اساس اصول روان‌شناسی مثبت‌نگر هستند. همه کادر آموزشی با استفاده از برنامه تاب‌آوری پِن و اصول برنامه روان‌شناسی مثبت‌نگر برای دانش‌آموزان دبیرستان، در روان‌شناسی مثبت‌نگر و تاب‌آوری تعلیم می‌بینند. با این‌حال، افزون بر معرفی برنامه‌های بالا در قالب اصولی مستقل، تیم روان‌شناسی مثبت‌نگر با آموزگاران هر درسِ خاص نیز برای کشف و برجسته‌سازی عناصر کارکرد بهینه در موضوعات درسی اصلی، مانند زبان انگلیسی، تاریخ، و ریاضیات، همکاری می‌کنند.

هشدار: فرزندپروری مثبت‌نگر۴

بی‌گمان، مدارس به تنهایی کافی نیستند. بهباشی نوجوانان و جوانان به گستره وسیعی از امور جاری در خانه وابسته است؛ در نتیجه، برآمدن از پسِ مسأله فرزندپروری ضرورتی اجتناب‌ناپذیر دارد. فرزندپروری یکی از فعالیت‌هایی است که هر فردی آن را روشن و تضمین‌شده می‌پندارد: بیشتر والدین مهارت‌هایشان

1.. Sangsue

2.. Vorpe

3.. Geelong Grammar

4.. ositive parenting


روان‌شناسی مثبت‌ نگر(نظریه‌ها ، پژوهش‌ها و کاربست‌ها)
306

عدم تعادل در تعلیم و تربیت مدرن، که معلول تأکید بر نتایج امتحان و بازده‌های قابل اندازه‌گیری بود»، اجرا شد (بِیلیس۱ و موریس، ۲۰۰۶: ۳). محصول نهایی این دوره دادن مهارت‌های عملی به شاگردان کالج ولینگتن برای زندگی بهتر بود که سودمند، آسان‌فهم و کاربردپذیر در فرایند زندگی روزانه باشد. گرچه این دوره هنوز در مراحل اولیه‌اش است، اشتیاق فراوان برای دست‌یافتن به این مهارت‌ها، محرکی برای بررسی و بازبینی مداوم این دوره بوده است. این امر با هدفِ پرهیز از رویکرد نزدیک‌بینانه و فاقد قدرت آینده‌نگری، و گستراندن پهنا و عمق این دوره برای کسب دانش از روان‌شناسی مثبت‌نگر همراه است؛ و برای این‌منظور، از آخرین تحقیقات شاهدبنیان و مداخلات عملی کمک می‌گیرد. همانند دیگر برنامه‌های معطوف به رشدِ کارکردهای مثبت، مهارت‌های بهباشی نیز در حال حاضر اعتباریابی علمی بسیار محدودی دارند. با وجود این واقعیت، این برنامه‌ها پوشش رسانه‌ای بی‌سابقه‌ای را به خود جلب کرده‌اند؛ به‌طوری‌که مناقشات مربوط به بهباشی را به‌طور جدی در قلب برنامه‌های دولتی و خط‌مشی کشوری بریتانیا قرار داده‌اند.

در ایالات متحده، یک برنامه‌ درسی جامع ۱۷‌جلسه‌ای، هر جلسه دو ساعت، برای معرفی روان‌شناسی مثبت‌نگر به دانش‌آموزان دبیرستانی ایجاد شده است. این برنامه با هدف گسترش ایده‌های کتاب شادکامیاصیل از مارتین سلیگمن، و گنجاندن مولفه بنیادینِ تاب‌آوری، چند مداخله آزموده‌شده و ابتکاری روان‌شناسی مثبت‌نگر را به‌کار می‌گیرد، مانند: لذت‌‌چشی و سرمستی (برایانت۲ و ورف، ۲۰۰۷)، نامه‌های ابراز قدردانی، و برشمردن نعمت‌ها و داشته‌ها (سلیگمن و دیگران، ۲۰۰۵)، بخشایش و کینه‌نورزیدن (مکالخ و ویتولیت، ۲۰۰۲).

رویکرد تمامْ مدرسه‌ای‌۳ به بهباشی

شواهد تحقیقی با بررسی برنامه‌های معطوف به رشد مهارت‌های خاص نشان می‌دهند که برنامه‌های مبتنی بر مشارکت همه مدرسه (یعنی همه کادر آموزشی و شاگردان) نسبت به مداخلات کلاس‌محور احتمال تأثیر و موفقیت بیشتری در ارتقای بهباشی روان‌شناختی دارند (ولز و دیگران، ۲۰۰۳). این

1.. Baylis

2.. Bryant

3.. Whole-school approach to wellbeing؛ یعنی رویکردهایی که مبتنی بر مشارکت تمام اعضای جامعۀ‌ مدرسه است. م

  • نام منبع :
    روان‌شناسی مثبت‌ نگر(نظریه‌ها ، پژوهش‌ها و کاربست‌ها)
    سایر پدیدآورندگان :
    کیت هفرن و ایلونا بونیول، ترجمه: محمد تقی تبیک و محسن زندی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 54633
صفحه از 392
پرینت  ارسال به