زمان استراحت ویکتور فرانکل^۱
برخی از شما که کتاب شگفت‌آور و نیروآفرینِ «انسان
در جستجوی معنا»^۲
را خوانده‌اید، نام ویکتور فرانکل  را
خوب می‌شناسید (فرانکل، ۱۹۶۳).
ویکتور فرانکل، روان‌پزشک اتریشی، که در  ترزین اشتات، آشویتس و تورکایم^۳ طی سال‌های ۱۹۴۲ تا ۴۵
زندانی بود. در سرتاسر سال‌های سخت کار اجباری در اردوگاه‌های اسرای جنگی نازی‌ها
او همسر و خانواده‌اش را گم کرد. در دوران زندان، فرانکل زندانیان همبندش را
تماشا می‌کرد تا نظریه‌ای را درباره بقا و سائق انسان کشف کند: اراده و طلبِ
معنا. فرانکل گفت، هر آنکس که اراده و طلب معنا داشت، هر آنکس که چیزی داشت تا
برای آن زنده بماند، حتی در شرایط کشنده و فاجعه‌بار، زنده ماند. نظریه فرانکل
بعدها شکل روان‌درمانی به خود گرفت و نام معنادرمانی بر آن نهاده شد و مدرسه اصلی
آن هنوز در وین فعال است. داستان زندگی و نظریه‌های فرانکل، داستان پیروزی
ظفرمندانه روح انسان^۴ است، و گواهی بر این باور
اوست که حتی هنگامی که همه چیزِ آدمی ستانده شده است،‌ هنوز هم او را یارای
انتخاب واکنش هست.

رشد پس‌آسیبی اینک به پنج حوزه تقسیم می‌شود] ۲[(کلهون و تدسکی، ۲۰۰۴):

حوزه اول، توانمندی‌های شخصی (یا ادراک تغییر در خود) است و مربوط به هنگامی است که بازماندگانِ آسیب از پیدایش چنین صفاتی در خود خبر می‌دهند: قوی‌تر، عمیق‌تر، اصیل‌تر، مطمئن، گشوده، همدل، خلاق، سرزندگی بیشتر، بالغ، انسان‌دوست، استثنایی، متواضع و مانند آن. بسیاری خودشان را اکنون که در معرض این تجربه‌های تکان‌دهنده و بیدارکننده قرار گرفته‌اند «شخصی بهتر» توصیف می‌کنند.

حوزه دوم، مربوط به ارتباط با دیگران است؛ یعنی آنجا که افراد گزارش می‌کنند به خانواده‌ و خویشان نزدیک و دورشان نزدیک‌تر شده‌اند. افراد از مستحکم‌تر شدن پیوندهای رفاقتشان خبر می‌دهند و می‌گویند افرادی که پیش از حادثه رخ‌داده صرفاً از آشنایان/غریبه‌ها/همسایگان به شمار می‌آمدند، حالا

پیامدهای مثبتی داشته باشد. برای نمونه، پیشترها پرهیز یک راهبرد مقابله‌ای منفی دانسته می‌شد؛ با آنکه ما می‌دانیم پرداختنِ به توجه‌گردانی‌ها، حواس پرتی‌ها و مشغولیت‌های سالم برای افرادی که آسیب‌های مهمی را تجربه کرده‌اند در کوتاه مدت می‌تواند چیزِ خوب و کارآیی باشد (رِینولد و کی هین، ۲۰۰۷). در بخش بعدی از تاب‌آوری فاصله می‌گیریم و به سطوح کارکردِ هنجار می‌پردازیم، و پدیده رشد پس‌آسیبی، یا شکوفایی پس از رخدادهای ناساز را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

یکی از بن‌‌مایه‌های مشترک در میان همه انسان‌ها مفهومِ «از خودگذشتگی»^۱ و تحمل رنج و زحمت برای رسیدن به نیکویی‌هایی والاتر است (خیمِنِز، ۲۰۰۹). در واقع، مسیحیت مبتنی بر قربانی حیات یک نفر [عیسی مسیح] برای همه‌ انسان‌ها است [اشاره به مفهوم فدیه، در مسیحیت]. از این‌رو، معنای دست‌یازی به الوهیت از طریق تحمل رنج با انواع پاداش‌های غیرمادی در زندگی پس از مرگ آشکار می‌شود، که در انتظار آنانی نشسته که اکنون بر روی زمین رنج می‌کشند. رنجِ برای خودشکوفایی در متون فلسفی و روان‌شناختی نیز وجود دارد. آنها بر معنا و رشد خود (اصالت)^۲ از مسیر ناملایمات تأکید می‌‌کنند (مانند کیرکگارد، نیچه، رولو مِی، یالوم).

اگرچه بخش‌هایی از مراکز دانشگاهی هستند که درباره «استفاده از آسیب»^۳ به‌عنوان راهی برای رشدِ خود تحقیق می‌کنند، اما حوزه‌ای مطالعاتی در روان‌شناسی مثبت‌نگر وجود دارد که بررسی می‌کند چگونه در مقابله با آسیب و از پسِ آن برآمدن (نه خودِ آسیب)، شخص می‌تواند بهتر و نیرومندتر شود و میزان کارکرد خود را نسبت به زمانی که حادثه آسیب‌زا رخ نداده بود، بالاتر ببرد. این پدیده پیشتر در قالب واژگانی چون کشف سودمند، تغییرات مثبت، رشد از ناحیه ناملایمات، شکوفایی و رشد روان‌شناختی مورد مطالعه قرار می‌گرفت (تِنِن^۴ و اَفلِک، ۲۰۰۴؛ لِشنِر، ۲۰۰۲)؛ اما اینک «رشد پسْ آسیبی»^۵ نامیده می‌شود. رشد پس آسیبی در میان نمونه‌هایی از بازماندگان جنگ، داغدیدگی، سرطان سینه، پستان‌برداری،^۶ بیماری مغز استخوان، حمله قلبی، روم مفاصل روماتیسمی،^۷ بیماران آسیب نخاعی، ام اس، سانحه دریایی، طوفان و گردباد مهیب، سقوط هواپیما، تجاوز جنسی، آزار جنسی در کودکی، زنای با محارم، تیراندازی، اچ آی وی [ایدز]، نازایی، اعتیاد شیمیایی، جنگ نظامی و بمباران دیده شده است (جوزِف و دیگران، ۲۰۰۵؛ آی^۸ و دیگران، ۲۰۰۷).