55
روان‌شناسی مثبت‌ نگر(نظریه‌ها ، پژوهش‌ها و کاربست‌ها)

توانایی بی نظیری برای حفظ و تنظیم هیجان‌های مثبت برخوردارند. افراد ملول و غیر ملول به هیجان‌ها به گونه یکسانی واکنش نشان می‌دهند؛ اما، به نظر می‌رسد تفاوت آنها بیش از آنکه در اصلِ توانایی واکنش باشد، در توانایی حفظ و تنظیم این هیجان‌ها است (مک مکین و دیگران، ۲۰۰۹).

با پی گرفتن فعالیت‌هایی که برانگیزاننده هیجان‌های مثبت‌اند، ما منابعی (روان شناختی، اجتماعی و مانند آن) را بدست می‌آوریم که احتمال زنده ماندن و تولید مثل ما را افزایش می‌دهند. هیجان‌های مثبت نه‌تنها نشان‌دهنده یا مشخص کننده سلامت و بهباشی هستند، بلکه سلامت و بهزیستی را نیز تولید می‌کنند. چنانکه گذشت، نسبت بهینه هیجان‌های مثبت به منفی، ۳ به ۱ است [۴]. افرادی که در سطوح عاطفه مثبت، نمره بالاتری می‌گیرند ازدواج‌ها و رضایت شغلی بهتری را گزارش می‌کنند، بیشتر به فعالیت‌های جسمانی می‌پردازند و الگوهای خواب بهتری دارند. اما، باید نسبت به این پژوهش‌های مقطعی هشیار باشیم، چراکه هنوز نمی توانیم معین کنیم که کدام یک مقدم است ـ آیا چون مردم بهتر می‌خوابند هیجان‌های مثبت بیشتری تجربه می‌کنند یا برعکس؟ برای تعیین رابطه عِلّی میان این متغیرها به پژوهش‌های بیشتری نیازمندیم.

شخصیت و هیجان‌های مثبت

شخصیت، بحثی داغ در روان‌شناسی است و با تفاوت‌های فردی در چگونه فکر کردن، احساس کردن و عمل کردن ارتباط دارد. شخصیت را می‌توان چنین تعریف کرد: «شیوه‌های متمایز و نسبتاً پایدار تفکر، احساس و عمل که پاسخ فرد به موقعیت‌های زندگی را مشخص می‌کند» (پسر۱ و اسمیت۲، ۲۰۰۶: ۴۲۰). بیشتر حوزه‌های روان‌شناسی از صفات پنج عامل بزرگ شخصیت NEO (قسمت «وقت استراحت» زیر را ببینید) برای ربط دادن مفاهیم شان استفاده می‌کنند. اکنون، ادبیات پژوهشی نشان می‌دهد که میان عاطفه کلّی مثبت سرشتی و برون‌گرایی همبستگی قوی برقرار است (کاستا۳ و مکری۴،۱۹۸۰؛ شیوتا۵ و دیگران، ۲۰۰۶).

از میان عامل‌های شخصیتی، برون‌گرایی و روان‌رنجورخویی قوی‌ترین رابطه را با شادکامی دارند، برون‌گرایی می‌تواند تا ده سال، آینده بهباشی را پیش‌بینی ‌کند. افراد برون‌گرا احتمالاً هیجان‌های مثبت را

1.. Passer

2.. Smith

3.. Casta

4.. Macrea

5.. Shiota


روان‌شناسی مثبت‌ نگر(نظریه‌ها ، پژوهش‌ها و کاربست‌ها)
54

نیست. در واقع، با تجربه هیجان‌های مثبت می‌توانیم دیدگاه گسترده‌تری پیدا کنیم، و نه‌فقط چشم‌انداز خود را که نظرات دیگران را نیز بازشناسیم و در نتیجه روابط مثبت‌تری با دیگران برقرار کنیم. گستره این ارتباط با دیگران، افرادی را که از قبل می‌شناسیم نیز در برمی‌گیرد. در واقع، فردریکسون شواهدی یافته است مبنی بر اینکه هیجان‌های مثبت در نبرد با تعصب به نژادِ خود۱ و تقریبا از بین بردن آن، کمک‌کننده هستند. تعصب به نژادِ خود، نوعی پدیده روان‌شناختی است که موجب می شود افراد در بازشناسی اعضای نژادهای دیگر، خوب عمل نکند و این امر ممکن است آتش نژادپرستی و تبعیض نژادی را بیافروزد. علاوه بر این، شواهدی نیز مؤید این مطلب است که هیجان‌های مثبت می‌توانند در اتخاذ دیدگاه میان‌فرهنگی تأثیر بگذارند؛ به این معنا که افرادی که سطوح بالای هیجان‌های مثبت را تجربه می‌کنند می‌توانند دیدگاه وسیع‌تری اتخاذ کنند و نسبت به افرادی که از یک فرهنگ دیگر هستند همدلی و شفقت بیشتری از خود نشان دهند (نلسن۲، ۲۰۰۹).

دراین‌باره بیاندیشید که...
دفعه بعد که احساس می‌کنید کمی غمگین هستید، فرد
محبوب‌تان را پیدا کنید. پژوهش نشان می‌دهد صرف نگاه کردن به فرد دلخواه‌مان
چندین فایده فیزیولوژیکی و روان‌شناختی فوری ثابت‌شده دارد، مانند نیرو گرفتن،
افزایش کارکرد سیستم ایمنی و بهبود حالت‌های خلقی. پس امروز با فرد دلخواهتان
قراری بگذارید و در هیجان‌های مثبت غوطه‌ور شوید! (ماتسوناگا۳ و دیگران، ۲۰۰۸)

تسکین با هیجان‌های مثبت

مهم است که تصریح کنیم افرادی که هیجان‌های مثبت را تجربه می‌کنند و گرایش‌های تاب‌آورانه دارند، نیز به اندازه دیگران غمگین یا مضطرب شوند. اما به نظر می‌رسد آنها قادرند از منابعی استفاده کنند که بسیار سریع‌تر از کسانی که تجربه این هیجان‌های مثبت را ندارند، به آنها کمک کند (فردریکسون، ۲۰۰۹).

تسکین مثبت۴، برای محافظت در برابر نشانه‌های افسردگی نیز ضروری است. افراد تاب‌آور از

1.. Own-race bias

2.. Nelson

3.. Matsunaga

4.. positive attenuation

  • نام منبع :
    روان‌شناسی مثبت‌ نگر(نظریه‌ها ، پژوهش‌ها و کاربست‌ها)
    سایر پدیدآورندگان :
    کیت هفرن و ایلونا بونیول، ترجمه: محمد تقی تبیک و محسن زندی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1394
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 54911
صفحه از 392
پرینت  ارسال به