منسوب به امام علی علیه السلام: «كيف ينتفع بالنصيحة من يلتذ بالفضيحة؛۱ چگونه از نصيحت سود برد كسی كه از فضيحت لذّت میبرد؟».
ما نبايد به نصيحت شدن کسی دل ببنديم که عقلش را کنار نهاده و زمام جهالتش را رها کرده و در عرصه خوديت و نفسانيت خويش جولان میدهد. چنین شخصی از خیرخواهی پیامبران الهی نیز سودی نمیبرد تا چه رسد به ما که نه استقامت نوح علیه السلام داریم و نه بردباری ابراهیم علیه السلام.
حال میپرسیم: رویارویی درست و عاقلانه و منطقی در برابر نصیحت دیگران چیست؟ شاید بتوان آیات بیانکننده پذیرش حق از سوی پیروان پیامبران را در پاسخ به خیرخواهی و دعوت صادقانه و خالصانه آنها، مصداقهایی روشن از نصیحتپذیری عاقلانه دانست که با هدایت ایشان به راه راست زندگی، زمینه سعادت اخروی و جاوید ایشان را فراهم آوردند و گاه به رفاه و اصلاح وضعیت دنیایی و اجتماعی آنها نیز انجامید.۲ قرآن به مثابه کتابی اساسی، به کلیات و گاه جزئیاتی مرتبط اشاره کرده است و پیشوایان دین نیز دستورالعملهایی کارگشا ارائه دادهاند. امام سجاد علیه السلام در رساله بسيار ارزشمند حقوق
دراينباره میفرمايد:
وحق الناصح أن تلين له جناحك وتصغي إليه بسمعك، فإن أتی الصواب حمدت الله عز وجل، وإن لم يوافق رحمته، ولم تتهمه وعلمت أنه أخطأ، ولم تؤاخذه بذلك إلا أن يكون مستحقا للتهمة