ما همچنین در آيات مرتبط با خيرخواهی‏های پیامبران نمی‏يابيم که امت و فردی از خيرخواهی پيامبری، احساس تحقير و توهين کرده باشد و اين را بر او خرده گرفته باشد. برای خيرخواهی بايد غلّ و غش دل را کنار نهاد و با دلی پاک و قلبی سليم، اندرزی به سلامت گفت و پندي به دلسوزی داد و از سر مهربانی کاری کرد بی‏هيچ انتظار پاداشی و بدون هيچ منّتی.

گفته شد که خيرخواهی تنها به پند و اندرز زبانی منحصر نمی‏شود و از آن، چهره‏های متفاوتی می‏توان ارائه داد. گاه سکوت معنادار شما، تأييدی به‌جا و درست در برابر کار يا روش دوستتان است. گاه در اختيار نهادن نوشته‏ای، آشنا کردن با کسی و دوستی، عاريه دادن وسيله‏ای و برنامه‏ای، خيرخواهی به شمار می‏آيد که در برخی مواقع سودمندتر و کارآمدتر از پند زبانی است.

خيرخواهی اگر خالصانه و بی‏چشمداشت باشد، اثرگذار خواهد بود؛ خواه خوشايند باشد و دلپسند، خواه تلخ و نه چندان شيرين و جذاب.

حال اگر کسی خود قدم پيش نهاد و از ما نصيحتی خواست، بايد با نرمی و مهربانی، خيرخواهی خود را نثارش کنيم و در اين کار، رحمت و مدارا و ملايمت و همراهی با او را کنار نگذاريم و سخن امام سجاد علیه السلام را به يادآوريم که فرمود: «حق المستنصح أن تؤدي إليه النصيحة، وليكن مذهبك الرحمة له والرفق به؛^۱ حق نصحیت‌خواه آن است که خیرخواهی‌ات را به او برسانی و باید شیوه‌ات مهربانی و مدارا با او باشد».

موعظه، بلکه تحقير خود می‏شمرد. او با خود می‏گويد من روزها در اين مسئله انديشيده و راه‏های متعدد رويارويی با آن و حلّش را سنجيده و هنوز به راهی قاطع و نهايی نرسيده‏ام و شما اکنون با مشاوره و خبرگيری ساده، همه آن‌ها را در جمله‌ای معمولی خلاصه کرده و به خود بنده بازگردانده و ارائه داده‏ايد؟! اين برای شنونده چنین معنا می‏دهد که ما مسئله را جدی نگرفته و با اتکا به دانسته‏ها و تجربه‏های خود، راه حلی مناسب خويش را پيش پای او نهاده‏ايم. اگر چه ممکن است در واقع همين‌گونه و کاری بسيار راحت، با راه‌حلی ساده باشد، اما اين از ديد ما و نسبت به اندوخته‏ها و آموخته‏های ماست و نه نسبت به آن فرد. ما حتی اگر آن مسئله را کوچک می‏بينیم، نبايد آن را کوچک نشان دهيم. اين را نيز بايد به حساب آورد که فرد مورد نصيحت و اندرز، شخصيتی قابل احترام دارد و در هر حال تلاش فکری و فيزيکی خود را برای حل مسئله به کار بسته است و اين‏گونه نيست که ما از گرد راه ‌نرسيده، به ميدان درآييم و با ارائه چند جمله کليشه‏ای زيبا و تهييج احساسات و تحريک روحی و روانی، او را به حرکت واداشته و به‌اصطلاح مسئله را به صورت آنی و فوری حل کنيم.

خيرخواهی و نصيحت، اخلاقی کريمانه و خويی بزرگوارانه است و ازاين‌رو با تحقير و تضعيف روحيه ديگران همخوانی و هماهنگی ندارد. ما در هيچ‌يک از آيات قرآن نمی‌بینیم که پيامبری در نصيحت به امتش، آن‌ها را کوچک و خُرد کرده باشد. حضرت نوح و صالح و شعيب علیه السلام، نمونه‏های برشمرده در قرآن کریم، همگی خود را فرستاده الهی می‏خوانند که تنها وظيفه اصلی‌شان رساندن پيام‏های خداوند و نصيحت
و خيرخواهی صادقانه و در کمال امانت برای امت خويش است. ^۱