به محبوبيت او می‏افزايد. آیا کسی که آسيبی ديده و خسارتی متحمل شده، اما از آن می‌گذرد و عفو می‏کند، و افزون بر این در پی اصلاح رابطه است، دوست‌داشتنی نيست؟ چه کسی می‏تواند به ايجاد رابطه و تعميق آن با چنين فرد بزرگواری نينديشد و چه اندازه بايد سنگدل يا کوردل باشد که دست محبت چنين انسان عزيزی را نفشرد؟ راستی اگر همه ما اهل گذشت بوديم و گذشت و عفو خود را با به رخ نکشيدن خطای خطاکار، زیبا می‌نمودیم و ارتباطي دوباره را سامان می‌دادیم، چه رابطه‏ای گسسته می‏شد و کدامين رابطه گسسته اصلاح نمی‏شد؟!

عفو زيبا، رابطه زيبای گذشته را دوباره جان می‏بخشد و لب فروبستن از سرزنش و نکوهش، ديده عفوشونده را می‏گشايد و شخصيت عفوکننده را در نظر عفوشونده بزرگ و دوست‌داشتنی می‏کند و به
فرموده پيامبر اکرم صلی الله علیه و آله: «إن العفو يزيد صاحبه عزا فاعفوا يعزكم الله^۱؛ عفو بر عزّت فرد می‏افزايد؛ پس، از يکديگر گذشت کنيد تا خداوند شما را عزّت بخشد».

يکی از مؤلفه‏های عزتمندی فرد، محبوبيت او ميان مردمان به‌ويژه افراد مرتبط با اوست. فرد عزيز، همه را به سوی خود می‏کشد و روابط اجتماعی سالمی ميان خود و اطرافيان و دوستانش و حتی برخی دشمنانش ايجاد می‏کند. عفو، به‌ويژه عفو زيبا و بدون سرزنش و نکوهش، در بازگرداندن رابطه در حال گسست به رابطه نخستين، مؤثر است.

گذشت سامان‌دهنده

شکل دوم عفو، عفو همراه اصلاح و سامان‌دهی است. در اينجا نيز عفوکننده افزون بر گذشت، به اصلاح و ترمیم رابطه خود و کسی که ستم و خطايی کرده می‏پردازد و به گونه‏ای مستقيم، به شخص مقابل می‏فهماند که بيش از هر چيز، برای رابطه ميان خود و او، يا رابطه خود و خدايش ارزش قائل است. او با کار و گذشت خويش، از درون فرياد برمی‏آورد که ارزش پاداش الهی و رابطه انسانی، برايش از مالِ به ستم برده‌شده، يا سلامت سلب‌شده و جراحت واردشده، بالاتر و پربهاتر است و اين افزون بر افزايش شخصيت، کرامت و عزت او در نگاه عفوشونده،