۳. وجوب شکر مُنعم
انسان نیز در اطراف خود، نعمتهای فراوانی را در اختیار دارد. به بداهت عقلی باید اعتراف کرد که شکر منعم واجب است. امّا شکر منعم بدون شناخت او، ناشدنی است و شناخت منعم نیز بدون استدلال مقدور نیست؛ زیرا تقلید در اعتقادات، جایز نیست و این مسئله از امور حسّی و شهودی هم نیست که با تجربه به دست آید. پس تنها راه ممکن برای دست‌یابی به معرفت و شناخت منعم، نظر و استدلال است. بنابراین، نظر و استدلال واجب است.۱
دلایل نقلی
۱. نصوص دینی
برخی از آیات قرآنی، نظر و استدلال را واجب میدانند، مثل این دو آیه:
(قُلِ انْظُرُوا ما ذا فِی السَّماواتِ وَالْأَرْضِ وَما تُغْنِی الْآياتُ وَالنُّذُرُ عَنْ قَوْمٍ لا يُؤْمِنُونَ).۲
بگو: بنگريد كه در آسمان‌ها و زمين چيست و[لى] نشانهها و هشدارها گروهى را كه ايمان نمىآورند، سود نمىبخشد.
(فَانْظُرْ إِلى آثارِ رَحْمَتِ اﷲ کَيْفَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها إِنَّ ذلِکَ لَمُحْيِ الْمَوْتى وَهُوَ عَلى کُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ).۳
پس به آثار رحمت خدا بنگر كه چگونه زمين را پس از مرگش زنده مىگردانَد. در حقيقت، هم او است كه قطعاً زندهكننده مردگان است و او است كه بر هر چيزى توانا است.
فعل «انظُر» که در این دو آیه و دیگر آیات مشابه به کار رفته، از جهت ادبی،
