گاه نیز به قرآن عنوان «تذکره» اطلاق می‌شود، مثل (کَلاَّ إِنَّهُ تَذْکِرَةٌ)،۱ (کَلاَّ إِنَّها تَذْکِرَةٌ)۲ و این آیه:
(إِنَّ هذِهِ تَذْکِرَةٌ فَمَنْ شاءَ اتَّخَذَ إِلى رَبِّهِ سَبيلاً).۳
این [آیات]، نامه‌ای است تا هر که خواهد، راهی به سوی پروردگار خویش در پیش گیرد.
تذکّر، در جایی اتّفاق میافتد که انسان نسبت به امری آگاهی داشته باشد، سپس آن را فراموش کند و دوباره نسبت به آن اطلاع کسب نماید. در این صورت است که میتوان گفت به آن امر، متذکّر شده است.۴ وقتی در آیات قرآن به پیامبر صلی الله علیه و آله لقب «مذکّر» داده شده است و یا خود قرآن «تذکره» معرّفی شده است. پس حتماً معرفتی برای انسان وجود داشته که مورد فراموشی قرار گرفته و اینک پیامبر مأمور به یادآوری آن شده است.
ج ـ آیات نسیان
در برخی از آیات نیز تعبیر «نسیان» به کار رفته است و نوعی سرزنش نسبت به کسانی صورت گرفته که عقاید دینی مثل مبدأ و معاد را فراموش کردهاند، مثل آیات:
(وَلَا تَکونُوا کالّذینَ نَسُوا اﷲ فَأَنْساهُمْ أَنْفُسَهُم).۵
و چون کسانی نباشید که خدا را فراموش کردند و او [نیز] آنان را دچار خودفراموشی کرد.
(نَسُوا اﷲ فَنَسِيَهُم).۶
خدا را فراموش کردند، پس خدا [هم] فراموششان کرد.
