ممکن است مردان در صحّت این حدیث شک نکنند و آن را بپذیرند؛ زیرا از یک جهت، برتری برای جنس مرد ثابت شده است.۱
به هر حال، این مسئله از جهات مختلف میتواند جزء مسائل اعتقادی باشد. برای نمونه، از جهت ملاک و میزان اعطای عقل که آیا در اعطای عقل، جنسیت مدخلیت دارد یا خیر؟ نیز از جهت مسئله عدل که آیا این عدالت است که خداوند به حسب جنسیت، به انسانها عقل بدهد و سایر ویژگیها نادیده گرفته شود؟
گاه نیز این تمایلات جنبه قومی و قبیلهای دارد. مثلاً در مورد این آیه:
(أَ لَمْ تر کَیفَ ضَرَبَ اﷲ مثلاً کَلِمَةً طَیبَةً کَشَجَرَةٍ طَیبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ… وَ مَثَلُ کَلِمَةٍ خَبیثَةٍ کَشَجَرَةٍ خَبیثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ ما لَها مِنْ قَرارٍ).۲
آیا ندیدى خدا چگونه مَثَل زده؛ سخنى پاک که مانند درختى پاک است که ریشهاش استوار و شاخهاش در آسمان است؟… و مَثَلِ سخنى ناپاک، چون درختى ناپاک است که از روى زمین کنده شده و قرارى ندارد.
در تفسیر عیّاشی روایت زیر در مقام تفسیر این آیه نقل میشود:
عن أبی عبداللّه علیه السلام (ضَرَبَ اﷲ مثلاً کَلِمَةً طَیبَةً کَشَجَرَةٍ طَیبَةٍ) الآیتین، قال: «هذا مثلٌ ضربَهُ اﷲ لأهل بیت نبیِّهِ، و لِمَن عاداهم هو (مَثَلُ کَلِمَةٍ خَبِیثَةٍ کَشَجَرَةٍ خَبِیثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ ما لَها مِنْ قَرارٍ).۳
درباره آیه (خدا مَثَل زده است به سخنى پاک که مانند درختى پاک است)، از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمود: «این آیه، مَثَلی است که خداوند در شأن اهل بیت پیامبرش زده است. و برای دشمنانش