پیامبر۹ از ترس این که آیات قرآن را فراموش کند، وقتی که جبرئیل، آیه‏ای بر او نازل می‏کرد، علاوه بر همراهی با وی، دوباره از اوّل، آیه را قبل از پایان رسیدن وحی از سوی جبرئیل، می‏خواند تا دچار فراموشی نشود.^۱

با عنایت به آیاتی از این دست و با توجّه به این‌گونه گزارش‌ها، می‌توان گفت: هرچند هیچ‌گاه در واقع چنین فراموشی‌ای برای پیامبر صلی الله علیه و اله اتفاق نیفتاده است ـ زیرا در آن صورت، از گفتار وی سلب اطمینان خواهد شد ـ، امّا ترس از فراموشی و از دست رفتن آیات، می‌تواند به عنوان یکی از نگرانی‌های ایشان در باب تبلیغ و رسالت، به شمار آید. از این رو، خداوند متعال به ایشان این اطمینان را می‌دهد که هرگز از بابت فراموشیِ آیات، نگرانی به دل راه مده! زیرا ما ضمانت می‌کنیم که علم به قرآن و حفظ قرآن را در اختیار تو بگذاریم، به طوری که قرآن را آن طور که نازل شده، همواره حافظ باشی، و به صورتی که نازل شده، قرائتش کنی، و هرگز دچار فراموشی نگردی!^۲ و کسی که خدا ضامن او باشد، چگونه ممکن است نگران و مضطرب باشد!؟

(سَنُقْرِؤُكَ فَلَا تَنسَى.^۳

ما به زودی [قرآن را] بر تو می‌خوانیم و هرگز فراموش نخواهی کرد!).

۹. تقویت «خدا‌ ـ ‌یادآور»

مراد از این روش، اطمینان‌بخشی نسبت به حفظ و به خاطر سپردن معلومات از جانب خدای متعال است. ترس از فراموشی دانسته‌ها و داشته‌های ذهنی بویژه آنچه برای انسان دارای اهمیت است، از عوامل ایجاد نگرانی و تنیدگی است. در مقابل، کسب اطمینان از نگه‌داشت داده‌ها، باعث از بین رفتن نگرانی‌های ناشی از فراموشی و از دست دادن آنهاست. حصول چنین اطمینانی، ممکن است با تکرار کردن، نوشتن، نسخه‌برداری از معلومات و... به دست آید؛ امّا هیچ یک از این روش‌ها، موجب اطمینان صد در صد نخواهد شد. در نتیجه، همچنان ترس از فراموشیِ آنها موجب گرفتگی خاطر و نگرانی خواهد بود. امّا در صورتی که این اطمینان، از سوی کسی صورت بگیرد که هم خالق حافظه و یادآوری است و هم اعطاکننده نسیان و فراموشی، جای هیچ گونه نگرانی و دلهره نخواهد بود.

یکی از نگرانی‌های پیامبر خدا صلی الله علیه و اله، ترس از فراموشی وحی الهی بود. شاید منشأ این نگرانی این بود که وی احساس می‌نمود او نیز مانند دیگر انسان‌ها، باید برای به خاطر سپردن داده‌هایش، آیات نازل شده را تکرار کند تا مبادا آیه یا بخشی از آن را فراموش نماید و این‌که در صورت عدم تکرار کلمات و جملات وحی، تصویر آنها در ذهن شریفش باقی نمی‌ماند. لذا قبل از به پایان رسیدن وحی، به تکرار آنها مبادرت می‌نمود.

بنا بر نقل «ابن عبّاس» ذیل آیه شانزده سوره قیامت،^۱ پیامبر صلی الله علیه و اله به خاطر عشق و علاقه شدیدی که به دریافت و حفظ قرآن داشت، هنگامی که پیک وحی، آیات را بر او می‌خواند، همراه او زبان خود را حرکت می‌داد و عجله می‌کرد. لذا خداوند او را از این کار، نهی نمود.^۲ همین مضمون با کمی تفاوت از «سدی»، ذیل آیه ۱۱۴ سوره طه^۳ نیز نقل شده است.^۴ ابن عبّاس ذیل آیه شش سوره اعلی نیز می‌گوید: