رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله مطرح می‌شود، خداوند، خود را شاهدی کافی بر صحّت رسالت پیامبرش می‌داند،۱ به صورتی که به شاهدان دیگر (مثل ملائکه و دیگر شواهد) نیازی ندارد۲ و هنگامی که مشرکان به پیامبر صلی الله علیه و اله تهمت زدند و گفتند که به خدا دروغ می‌بندد، در جواب آنها، کافی بودن شهادت خدا را به وی تعلیم می‌نماید.۳
توجّه به کفایت الهی از جهت وکیل بودن خدا نیز در مواردی چون: روی‌گردانی از منافقان،۴ سخنان شرک‌آمیز مسیحیان،۵ بی‌اعتنایی و عدم اطاعت از کافران۶ و دفع آزار آنان،۷ موجب دل‌گرمی پیامبر صلی الله علیه و اله شده است. کافی بودن خدای تعالی از حیث ولیّ و یاور بودن در برابر دشمنان هم از جمله مواردی است که توجّه به آن، موجب افزایش توان مؤمنان و بویژه پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و احساس بی نیازی از حمایت دیگران گردیده است.۸ کارکرد این روش در مورد عمل به تکالیف الهی نیز از آیه‌ای که پس از بیان احکام مربوط به اموال ایتام، کفایت خدا را به لحاظ حسابرسی یادآوری نموده است،۹ قابل برداشت خواهد بود. چنانچه کافی بودن خدا در جهت فوق در
1.. ترجمۀ مجمع البيان، ج۱۴، ص۲۱۵.
2.. (قُلْ كَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدَاً بَيْنِى وَ بَيْنَكُمْ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرَاً بَصِيرًا) (سورۀ اسرا، آیۀ ۹۶. نیز، ر. ک: سورۀ نساء، آیۀ ۱۶۶؛ سورۀ عنکبوت، آیۀ ۵۲).
3.. (أَمْ يَقُولُونَ ٱفْتَرَاهُ قُلْ إِنِ ٱفْتَرَيْتُهُ فَلَا تَمْلِكُونَ لِى مِنَ ٱللَّهِ شَيْـٔا هُوَ أَعْلَمُ بِمَا تُفِيضُونَ فِيهِ كَفَىٰ بِهِ شَهِيدَاً بَيْنِى وَ بَيْنَكُمْ وَ هُوَ ٱلْغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ) (سورۀ احقاف، آیۀ ۸).
4.. (وَيَقُولُونَ طَاعَةٌ فَإِذَا بَرَزُوا مِنْ عِندِكَ بَيَّتَ طَائِفَةٌ مِّنْهُمْ غَيْرَ ٱلَّذِى تَقُولُ وَٱللَّهُ يَكْتُبُ مَا يُبَيِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَتَوَكَّلْ عَلَى ٱللَّهِ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ وَكِيلاً) (سورۀ نساء، آیۀ ۸۱).
5.. (يَا أَهْلَ ٱلْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِى دِينِكُمْ وَلَا تَقُولُوا عَلَى ٱللَّهِ إِلَّا ٱلْحَقَّ إِنَّمَا ٱلْمَسِيحُ عِيسَى ٱبْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ ٱللَّهِ وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَىٰ مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِّنْهُ فَـٔامِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَلَا تَقُولُوا ثَلَاثَةٌ ٱنتَهُوا خَيْرًا لَّكُمْ إِنَّمَا ٱللَّهُ إِلَـٰهٌ وَاحِدٌ سُبْحَانَهُ أَن يَكُونَ لَهُ وَلَدٌ لَّهُ مَا فِى ٱلسَّمَاوَاتِ وَمَا فِى ٱلْأَرْضِ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ وَكِيلاً) (سورۀ نساء، آیۀ ۱۷۱).
6.. (يَا أَيُّهَا ٱلنَّبِىُّ ٱتَّقِ ٱللَّهَ وَ لَا تُطِعِ ٱلْكَافِرِينَ وَ ٱلْمُنَافِقِينَ... وَ تَوَكَّلْ عَلَى ٱللَّهِ وَ كَفَىٰ بِاللَّهِ وَكِيلاً) (سورۀ احزاب، آیۀ ۱ ـ ۳).
7.. (وَ لَا تُطِعِ ٱلْكَافِرِينَ وَ ٱلْمُنَافِقِينَ وَدَعْ أَذَاهُمْ وَ تَوَكَّلْ عَلَى ٱللَّهِ وَ كَفَىٰ بِاللَّهِ وَكِيلاً) (سورۀ احزاب، آیۀ ۴۸).
8.. (وَٱللَّهُ أَعْلَمُ بِأَعْدَائِكُمْ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ وَلِيًّا وَكَفَىٰ بِاللَّهِ نَصِيرًا) (سورۀ نساء، آیۀ ۴۵).
9.. (وَٱبْتَلُوا ٱلْيَتَامَىٰ حَتَّىٰ إِذَا بَلَغُوا ٱلنِّكَاحَ فَإِنْ ءَانَسْتُم مِّنْهُمْ رُشْدًا فَادْفَعُوا إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ وَلَا تَأْكُلُوهَا إِسْرَافًا وَبِدَارًا أَن يَكْبَرُوا وَمَن كَانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْ وَمَن كَانَ فَقِيرًا فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِ فَإِذَا دَفَعْتُمْ إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ فَأَشْهِدُوا عَلَيْهِمْ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ حَسِيبًا) (سورۀ نساء، آیۀ ۶).
