دشواریهای تکالیف الهی روبهرو هستیم و از منظر دیگر، با سختیهای حوادث و بلایا.۱
از طرفی، دشواریهای تکالیف با توجّه به انجام دادن و ترک آنها، یا در انجام دادن بایدها (طاعت) تجربه میشوند یا در ترک نبایدها (معصیت). همچنان که سختیهای حوادث با در نظر داشتن نقش و جایگاه «طبیعت» و «انسان» در ایجاد آنها، به دو بخش حوادث ناشی از قدرت طبیعت و حوادث ناشی از فعلِ انسان تقسیم میشوند. هر چند در نگاه واقعبینانه، انسان در همه این حوادث، از جمله بلایای طبیعی نقش دارد،۲ امّا در یک نگاه سطحی و ظاهربینانه، گاه بلایای طبیعی از جمله سیل، زلزله، توفان، رعد و برق، خشکسالی و... ـ که با مصالح و اهدافی خاص از جانب خداوند متعال در زندگی بشر وارد شدهاند ـ، افراد را دچار سختی و گرفتاری میکنند و زمانی این حوادث با دخالت آشکار و مستقیم انسان حاصل میشود که میتوان بارزترین نمونه آن را در قالب جنگهای نظامی یا روانی مشاهده نمود. پس حوادث سخت و دشوار یا طبیعیاند یا انسانساز، و دشواریهای تکالیف یا در انجام دادن بایدها هستند یا در ترک نبایدها.