97
سرّ دلبری

ولی‌نعمت باشد. امام ششم علیه السلام در این باره فرموده است:
کمترین سپاس‌گزاری این است که انسان، نعمت را از خدا بداند و جز او علّتی برای آن نشناسد و بدانچه خدا عطا کرده، خرسند باشد و با نعمت او مرتکب گناه نگردد و یا نعمت او را در راه مخالفت با هیچ یک از فرامین الهی به کار نگیرد.۱

موانع قدردانی از خوبی‌های دیگران

اکنون سخن بدین ‌جا رسید که ممکن است پرسیده شود: چه عواملی موجب می‌شود تا آدمی در صدد جبران احسان همنوعان بر نیاید؟ به نظر می‌رسد که سه عامل باعث می‌شود شکر نعمت‌، تحقّق خارجی نیابد و برای جبران آن، اقدامي صورت نگیرد. این عوامل عبارت‌اند از:

يک ـ عدم آگاهی به نیکی و احسان

به طور کلّی اگر نسبت به احسانِ انجام شده و نعمت به دست آمده از آن، آگاهی وجود نداشته باشد، اقدامی در جهت سپاس‌گزاری و یا جبران آن اتفاق نخواهد افتاد. این عدم آگاهی نیز غالباً از غفلت انسان نسبت به نیکی و نعمت دست‌یافته، ناشی می-شود. از این رو، توجّه دادن اطرافیان به کسی که از احسان و نیکی دیگران بهره‌مند شده، یکی از راه‌هایی است که او را نسبت به شکرگزاری از ولی‌نعمت خود و احسان کننده، یاری مي‌رسانَد.

1.. منتخب میزان الحکمة: ج۲ ص ۵۴۶ ح ۳۳۴۱.


سرّ دلبری
96

كنى. اگر چنين كنى، بي‌گمان پنهانى و آشكارا از او تشكّر كرده باشى. وانگهى اگر روزى توانستى نيكىِ او را جبران كنى، جبران كن.۱

ج ـ صرف نعمت در محلّ مناسب

استفادة نعمت عطا شده در مسیر صحیح، یکی از روش‌های سپاس‌گزاری از نعمت است. بی‌تردید اگر فرد نیکوکار ببیند که نتیجة احسان او بسیار خوشایند بوده و حسنة او باعث حسنه‌ یا حسنات دیگری شده است، شوق تکرار احسان و نیکوکاری در او شعله‌ور می‌گردد و همانند بذری خواهد شد تا میوه‌های فراوانی از آن چیده شود.

د ـ اطاعت از ولی‌نعمت

راه دیگر شکرگزاری، تأمین رضایت ولی‌نعمت از طریق اطاعت اوست. این روش، هنگامی پسندیده‌تر خواهد بود که ولی نعمت، خدا، یکی از اولیای الهی و یا پدر و مادر باشند؛ زیرا اطاعت خدا و اولیای الهی جز خیر و مصلحت به دنبال ندارد و اطاعت والدین نیز آن گاه که امر به معصیت خدا نکرده باشند، خیر دنیا و آخرت را به دنبال خواهد داشت. البته اطاعت از ولی‌نعمتان غیر معصوم علیهم السلام نیز می‌تواند روشی برای سپاس‌گزاری از لطف آنان باشد؛ لکن باید در مورد مصلحت داشتن خواسته‌های آنان و در مسیر خیر و سعادت و خداپسندانه بودن آن، اطمینان حاصل کرد. در غیر این صورت، اطاعت ولی‌نعمت نمی‌تواند روش قابل توصیه برای تشکّر از

1.. همان: ح ۳۳۴۵.

  • نام منبع :
    سرّ دلبری
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد تقي سبحاني نيا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 10844
صفحه از 111
پرینت  ارسال به