89
سرّ دلبری

برخی افراد از نظر عرفی، فرض و لازم می‌شود و فرار از آن، زشت و ناپسند بشمار می‌آید. روزها و مناسبت‌هایی همچون: روز زن(مادر)، روز مرد(پدر)، سال‌روز تولد، سال‌روز ازدواج و برخی زمان‌های دیگر که در بین اقشار مختلف جامعه، گاهی کمتر یا بیشتر بدان پایبندند.

ب‌. تحمیل به خاطر رخدادهای مبارک

تحمیل ناشی از وقایعی چون: خرید منزل، بازگشت از سفرهای زیارتی، جشن ازدواج اقوام و نزدیکان، تولّد فرزند نزدیکان و ده‌ها اتّفاقات نیک دیگر که بر اساس سنّت رایج در فرهنگ جامعه برای هر یک از این وقایع، تهیة هدیه، اجتناب‌ناپذیر است.

ج‌. تحمیل در ارزشمندی هدیه

علاوه بر تحمیل در موارد هدیه، تحمیل در مقدار و ارزش آن نیز اجتناب‌ناپذیر است. این که هدیه‌ باید از میزان معیّنی از نظر ارزش مادی کمتر نباشد، بر گُردة هدیه‌دهنده، سنگینی می‌کند. در اغلب موارد این موضوع ـ که از چشم و هم‌چشمی و یا جبران اقدام پیشین فردِ مقابل ناشی می‌شود ـ ، آزار دهنده است و اثر زیبای هدیه را از بين مي‌بَرَد. همچنين این‌که هدیة تهیه شده نباید از هدایای اطرافیان کمتر باشد و یا چون هدیة طرف مقابل، از ارزش بالا یا پایینی برخوردار بوده است، پس باید هدیه ما نیز هم‌طراز او باشد، از جمله مصادیقی است که غالباً در تهیة هدیه، نقش‌آفرینی می‌کند.
نتیجه آن که براي بسياري از رخدادهاي مبارک، اهدای هديه، به سنّت


سرّ دلبری
88

را تا اندازه‌اي از دست داده است‌ و به گونه‌اي نيست که پیام‌رسان محبّت باشد! حتّی گاهی پیامدی مخالف آنچه در حدیث شریف گذشت، به دنبال دارد. اکنون سؤال این ‌جاست که چرا با توجّه به تصریح معصوم علیه السلام نسبت به تأثیر محبّت‌افزاییِ اهدای هدیه، بسیاری از هدایای ما چنین اثری را به ارمغان نمی‌آورد و گاهی منشأ کدورت و درگیری می-شود؟!

آسیب‌شناسی اهدای هدیه

تأمل در علل پیامد ناگوار هدیه در برخی موارد، ما را به این نتیجه می-رساند که چند عامل در تهی شدن اهدای هدیه از آثار محبّتی، نقش دارند؛ و تنها پس از رفع آن آسیب‌ها می‌توان به بازگشت اثر مثبت اعطای هدیه و شیرین شدن کام طرفینِ هدیه، امیدوار بود.
مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در کم‌رنگ شدن اثر محبّت‌افزاییِ هدیه، تحمیلی شدن مصادیق فراوان اهدای هدیه در زندگی‌ است. تحمیل اهدای هدیه، از ناحیة عرف و اجتماع صورت مي‌پذيرد و اختیار و میل قلبی را سلب، و عرصه را بر انسان تنگ می‌کند. این امر، موجب خواهد شد که اهدای هدیه نه به خاطر ابراز عشق و علاقه، که به خاطر سنّت‌های اجتماعی انجام شود. این اقدام ـ که برخاسته از جبر روزگار است ـ ، چگونه می‌تواند محبّت آفرین باشد؟!
در اینجا بد نیست که ابعاد تحمیلی بودن اهدای هدیه را مورد بررسی قرار دهیم. به نظر می‌رسد که تحمیل در اهدای هدیه، عبارت است از:

الف. تحمیل در زمان

در طول سال، زمان‌های خاصی وجود دارد که در آن زمان‌ها تهیة هدیه بر

  • نام منبع :
    سرّ دلبری
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد تقي سبحاني نيا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 10839
صفحه از 111
پرینت  ارسال به