می‌توان دوست خود را در اشتباهاتش باقی گذاشت. بی‌شک، راز ارسال پیامبران و کتب آسمانی از سوی خداوند، در محبّت او به بندگانش نهفته است. همچنین سرّ نصایح و تذکّرات فراوان والدین به فرزندان خود، در عشق به فرزندانشان بوده است؛ چه، اگر محبت و رحمت خدا به بندگانش وجود نداشت، هرگز برای سعادت آنها صد و بیست چهار هزار پيامبر نمی‌فرستاد و کتب آسمانی را چراغ راه هدایتشان قرار نمی‌داد و آنان را با تهدید و بشارت به سوی رفتارهای نیک و پسندیده فرا نمی‌خواند. و اگر عشق والدین به فرزندانشان وجود نداشت، هرگز برای سعادت آنان سکوت را نمی‌شکستند و با جان و دل، آنان را پند نمی-دادند.
بنا بر اين، هرگز نمی‌توان ادّعای دوستیِ فردی را بر زبان جاری کرد، امّا در برابر خطاهای او بی‌تفاوت بود. همچنین هرگز نمی‌توان بی‌تفاوتیِ کسی را نسبت به خطاها و آسیب‌هایی که متوجّه ماست ـ موجّه دانست و او را دوست خود به شمار آورد؛ زیرا دوست در برابر دوست خود احساس مسئولیت مي‌کند و خطای او را خطای خود و زیان او را زیان خود می‌داند. در آموزه‌های اسلامی، خیرخواهی و بی‌تفاوت نبودن در برابر برادر دینی، ملازم یکدیگر دانسته شده است و دوستی که به هنگام خطا و لغزش، زبان به تحسین و تمجید می‌گشاید، در دوستی، خیانتکار به شمار آمده است. پيامبر خدا صلی الله علیه وآله خیرخواهیِ مؤمنان نسبت به یکدیگر را لازم می‌داند و می‌فرماید:
لِیَنصَحِ الرَّجُلُ مِنکُم أَخاهُ کَنَصیحَتِهِ لِنَفسِهِ.^۱
هر یک از شما باید برای برادر ایمانی خود خیرخواه باشد، آن گونه که خیر خود را خواستار است.

آنان را در جهت بی‌احترامی به خویشتن ترغیب می‌کند. کسي که دیگران را محترم می‌شمارد، علاوه بر تقویت حرمت خویش در نزد همنوعان، جایگاه خود را در قلب آنان به عنوان انسانی محبوب، تقویت می‌کند.

۵. خيرخواهي

شايد كمتر مسلمانی را بتوان يافت كه در قلب خود، خوبيِ برادر مؤمنش را خواستار نباشد و براي او بدي طلب كند. مع الاسف در فرهنگ معاصر با انسان‌هاي فراوانی رو به رو می‌شویم که حتّی نسبت به نزدیکان و دوستان و همسایگان خود در عمل بي‌تفاوت اند. در برخی جوامع امروزی، خیرخواهی، به دخالت در امور تفسیر می‌شود و همسایه، همسایه را نمی‌شناسد و هیچ رابطه‌ای با او ندارد. لذا تعریف دوست خوب نیز تغییر کرده است و کسی که هرگز در امور دوست خود دخالت نکند، به او در بارة رفتارش تذکّر ندهد، او را تشویق نکند و یا گاهی مورد انتقاد قرار ندهد، دوست خوب و یا انسان متمدّن خوانده می‌شود.
آموزه‌های دینی، این نوع تعامل با اطرافیان را نمی‌پسندد و فایدة برقراریِ دوستی‌ها را در پویایی و ارتقاي مستمر کیفیت رفتارهای افراد یک جامعه با یکدیگر می‌داند. از نظر آموزه‌های اسلامی، بین دخالت در حریم شخصی با خیرخواهی، تفاوت جدّی وجود دارد. چگونه می‌توان رابطة دوستی و خویشاوندی را برقرار دانست، در حالی که دو طرف نسبت به اشتباهات، گرفتاری‌ها و مشکلات یکدیگر بی‌تفاوت‌اند؟!
اگر روابط انسانی ما بر اساس محبّتْ پایه‌ریزی شده باشد، هرگز نمي‌توان از کنار گرفتاری‌های محبوبْ بی-تفاوت گذشت و هیچ گاه