71
سرّ دلبری

بکشانند. امام علی علیه السلام در بارة تأثیر خوش‌رویی در جذب همنوعان می‌فرماید:
البَشاشَةُ فَخُّ المَوَدَّةِ.۱
گشاده‌رويي، دام دوستي است.
البته خوش‌رویی فقط برای شروع دوستی کاربرد ندارد؛ بلکه در عمق بخشيدن به روابط دوستی نیز مؤثّر است. لذا ايشان می‌فرماید:
اَلبُشرُ يُؤنِسُ الرِّفاقَ. ۲
گشاده‌رويي، موجب انس دوستان مي‌گردد.
در توضیح این ویژگی اخلاقی و تأثیر آن در شروع و نیز استمرار دوستی، بيان یک مثال، سودمند است. فرض کنید در کوپة شش نفریِ قطاری نشسته‌ايد و عازم سفر زیارتی به مشهد مقدّس هستید. راه، طولانی و کسالت‌بار است. قصد می‌کنید با برقراری رابطه با همسفران خود در داخل کوپة قطار و گفتگو با آنها، از دشواریِ سفر بکاهید. برای شروع گفتگو، نگاهی به همسفران مي‌اندازيد و آنان را برانداز می‌کنید. شما فکر می‌کنید باب گفتگو را با کدام یک زودتر از بقیه باز می‌کنید؟ آن کسی که ابروهای خود را گره کرده و انگار با خودش هم قهر است؟ کسی که همچون انسان‌های منزوی، در گوشة گوپه کِز کرده و به نظر می‌رسد غرق در افکار و رؤیاهای خود است؟ کسی که از پنجرة قطار به بیرون نگاه کرده و توجهی به همراهان ندارد؟ یا کسی که چهره‌ای بشّاش و متبسّم دارد و احیاناً گاهی هم نگاه خود را از همراهان خود دریغ نمی‌کند؟

1.. تحف العقول: ص ۲۰۲.

2.. عیون الحکم والمواعظ: ص ۴۳.


سرّ دلبری
70

که در بيرون متجلّی شده‌اند. البته گاهی نیز رفتارها اخلاق‌سازند. یعنی برای این که انسان، یک فضیلت اخلاقی را در خود نهادینه سازد، بايد رفتار متناسب با آن فضیلت اخلاقی را شناسایی کند و در مدّت زمانی نسبتاً طولانی، آن را تکرار نمايد تا تکرار آن رفتار، به شکل‌گیری فضیلت اخلاقی بينجامد. از این رو، رابطة اخلاق با رفتار را در شکل زیر می‌توان نمایش داد.

امّا رفتارهای سازندة اخلاق و نیز رفتارهای برخاسته از خُلق نیکو ـ که اجتماع آنها در یک فرد، او را برخوردار از جاذبه‌های اجتماعی مي‌کند و از او فردی محبوب و دوست داشتنی و نیز موفق می‌سازد ـ ، عبارت است از:

۱. گشاده‌رويي

این که انسان با چهره‌ای گشاده و متبسّم با همنوعان رابطه برقرار کند و آنان را با روی خوش استقبال کند، یکی از جذّابیت‌های اوّلیه در برقراری ارتباط است. به راستی اگر به درون خود بنگریم، در وجود ما نیز انگیزة برقراری ارتباط با افرادی که با چهرة بشّاش با دیگران برخورد می‌کنند، دوچندان است. خوش‌رویی همچون دامی است که علاقة دیگران را به خود جلب می‌کند. همین عامل، باعث شده است که برخی نااهلان برای فریب ساده‌لوحان و یا نوجوانان ـ که از ضمیری پاک و بی غل و غش برخوردارند ـ از این روش بهره ببرند و آنان را به بیراهه‌ها و کج‌راهه‌ها

  • نام منبع :
    سرّ دلبری
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد تقي سبحاني نيا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 10821
صفحه از 111
پرینت  ارسال به