35
سرّ دلبری

هوا در آن کشور بوده و هست. لذا تعریق بدن در اغلب ایام سال، امری طبیعی به شمار می‌رفت.
بسیاری از مسلمانان از افراد ضعیف جامعه بودند و از تواناييِ مالیِ کمی برخوردار بودند. لذا از امکانات خوبی برای نظافت و بهداشت دائمی برخوردار نبودند.
شغل بسیاری از مردمان پیرامون پیامبر صلی الله علیه وآله ، کشاورزی و دامداری بود.
با توجّه به نکات ياد شده، به روشنی پیداست که در عصر نبوی صلی الله علیه وآله به علّت وجود دلايلي چون عدم امکان استحمام و شستشوی لباس‌ها در فواصل زمانی کوتاه و به صورت روزانه، فقدان امکانات و تجهیزاتی همچون وسایل خنک‌کننده، و تعریق زیاد بدن به خاطر نوع کار مردم و گرمی هوا، موجب می‌شد که در اجتماعات مسلمانان، بوی ناخوش به مشام برسد و به طور معمول، بوی تعریق بدن برای حاضران آزار دهنده باشد. نبودن فرهنگ نظافت دهان و دندان نیز مزید بر علت می‌شد تا حضور جماعتی از مردم در فضای بسته، طاقت فرسا باشد.
این در حالی است که اسلام، دیني اجتماعی است. به این معنا که بر جماعات، تأکید بسیار دارد و به هیچ وجه، دوری از اجتماع و کناره‌گیری از جامعه و انزواگزینی را ترویج و تأیید نمی‌کند. در چنین فضایی، حکمت اهتمام پیامبر صلی الله علیه وآله به استفاده از مسواک، بوی خوش و لباس پاکیزه و سفارش مکرر به مسلمانان در این خصوص، آشکار می-گردد. همچنین طبیعی است که ايشان برای تغییر فرهنگ اجتماعی مردم و اصلاح این نقیصه، صرف مال بسیار در خرید عطر را اسراف نداند،۱ و در سیرة

1.. پیامبر صلی الله علیه وآله : ما أَنفقَتَ فی الطِّیبِ فَلَیسَ بِسَرَفٍ؛ آنچه در خرید عطر هزینه کنی، اسراف نخواهد بود (الکافی: ج۶ ص ۵۱۲ ح ۱۶).


سرّ دلبری
34

بوی نامطبوع در روابط بین فردی، مهم‌تر است. حال ممکن است پرسشی به ذهن پیشی بگیرد که راز سفارش‌های اکید پیشوایان دینی بویژه پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله به استفاده از بوی خوش در چیست؟ چرا ايشان در استعمال بوی خوش اهتمام داشت و به مسلمانان نیز سفارش می‌نمود؟ بر اساس آنچه در سیرة نبوی آمده است، چرا پيامبر صلی الله علیه وآله ‌ همواره برای خرید عطر، هزینة بسياري پرداخت مي‌کرد؟
برای پاسخ به این پرسش، کافی است که در وضعیت زندگی مردمان عصر نبوی کمي بينديشیم. برخی از ویژگی‌های جامعة عصر پيامبر صلی الله علیه وآله ، مربوط می‌شدند به امکانات و وضعیت ظاهری مردم شبه جزیرة عربستان، به ویژه افرادی که به اسلام تشرف یافته و پیامبر خدا صلی الله علیه وآله را پیشوای خود برگزیده بودند. آنان همه روزه در اجتماعات حاضر می‌شدند، گِرد پیامبرخدا صلی الله علیه وآله حلقه ‌می-زدند و از سخنان ايشان بهره می‌بردند. اين افراد،‌ با یکدیگر معاشرت داشتند و به گفتگو می‌پرداختند. این در حالی است که امکانات بسيار کم و ابتدایی دوران زندگي پیامبر صلی الله علیه وآله حضور در اجتماعات و تحمّل بحث و گفتگو با آنان را در بسیاری مواقع، دشوار می‌ساخت. در بارة امکانات و وضعیت زندگی مردم آن دوره، اين موارد، قابل توجّه است:
امکانات جامعه، بسیار پایین و ابتدایی بود و تجهیزات صنعتی امروزی (از جمله وسایل خنک کننده) وجود نداشت.
شبه جزیرة عربستان با کمبود آب همیشگی مواجه بود. از این رو، قدر آب به عنوان ارزنده‌ترین نعمت‌ الهی به خوبی دانسته می‌شد تا جایی که گاهی برای پیامبر صلی الله علیه وآله به عنوان هدیه، آب گوارا برده می-شد.
موقعیت جغرافیاییِ شبه جزیره و نزدیکی‌ به استوا موجب گرمای شدید

  • نام منبع :
    سرّ دلبری
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد تقي سبحاني نيا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 11236
صفحه از 111
پرینت  ارسال به