15
سرّ دلبری

سفارش‌های مکّرر و مؤکّد به برقراری رابطة صمیمی و انسانی مؤمنان با یکدیگر است.

محبوبیت، کلید موفّقیت در روابط اجتماعی

روان‌شناسان اجتماعی، عوامل سازندة احساس‌ مثبت یا منفی نسبت به دیگران را جاذبة بین فردی می‌نامند.۱ یعنی به هر میزان از جاذبه‌های بیشتری برخوردار باشد، درجة احساس‌های مثبت دیگران نسبت به او افزایش مي‌يابد و از میزان محبوبیت بالاتری برخوردار خواهد بود. محبوبیت، یکي از خواسته‌هاي فطري آدمي است كه در راستاي رفع نياز‌ها و افزایش لذّت از زندگي به آن توجّه می‌شود. هر انسانی، خواستار آن است که ديگران دوستش بدارند و مشتاق برقراريِ ارتباط صميمانه با او باشند و هيچ گاه براي رفع مشكلات و نياز‌هايي كه به تنهايي از برطرف كردن آنها ناتوان است، تنهايش نگذارند.
اغلب انسان‌ها معمولاً مشكل تنهايي خود را از ناحية ديگران می‌دانند و همواره اطرافيان را به كم‌لطفي نسبت به خود متّهم مي‌كنند. این امر، باعث شده است که عیوب اطرافیان به خوبی برایشان آشکار و قابل شمارش باشد؛ امّا آن گاه که از آنان در بارة اشکالات خودشان سؤال مي‌شود، پاسخ روشني دریافت نمي‌شود و خود را از هرگونه خطا و اقدام دافعه‌برانگیزی مُبرّی مي‌دانند؛ امّا به نظر مي‌رسد که مشكل اصلي، از ناحية رفتار خودِ فرد، ناشي مي‌شود و در حقیقت، نخستين گامي كه لازم است براي رهايي از تنهايي برداشته شود، ايجاد مزیت‌های نسبی یا جاذبه-هايي در وجود

1.. سایت «دانش‌نامۀ آزاد ویکی پدیا»، واژۀ «جاذبه‌های بین فردی».


سرّ دلبری
14

حجّ و عمره۱ و برای بی توجّهی به نیاز همنوعان در جامعه، مجازات‌هایی همچون جلب دشمنی خدا،۲ ابتلا به خواری و ذلّت در دنیا،۳ زوال نعمت۴ و قطع ولایت و سرپرستی یا دوستی خدا،۵ حاکی از آن است که ایجاد یک جامعة سالم و متخلّق به اخلاق الهی، از اهمیت فراتر از تصوّر برخوردار است. لذا امام علی علیه السلام به مالک اشتر سفارش می‌کند که قلب خود را نسبت به ملّت خود مملو از مهر و محبّت و لطف كن و نسبت به آنان همچون حيوان درنده‌اي مباش كه خوردن آنان را غنيمت شماري؛ زيرا آنها دو گروه بيش نيستند: يا برادران ديني تو اَند و يا انسان‌هايي نظير تو.۶
به نظر می‌رسد تعامل مطلوب بین افراد جامعه‌اي که از آموزه‌های اخلاقی و دینی شکل گرفته باشد، منافع بی‌شماری را نصیب جامعه می‌کند که از جملة آنها ایجاد امنیت اجتماعی و از بین رفتن قصد پلید دشمنان در ضربه زدن به آن جامعه، و نیز دعوتی عملی و تأثیرگذار از امّت‌های غیر مسلمان برای پیوستن به دین مبین اسلام است. و این حکمت

1.. پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : هر كس حاجتی از برادر مسلمانش را برآورده كند، برای او اجری مانند اجر كسی كه حجّ و عمره به جای آورده، خواهد بود (جامع الصغیر: ج۲ ص۶۳۷ ح ۸۹۶۰).

2.. پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : كسی را كه به تو امید بسته، ناامید مكن؛ زیرا در آن صورت خدا تو را دشمن خواهد داشت و با تو دشمنی خواهد كرد (الأمالی، طوسی: ص۲۹۹ ح ۴۸۹).

3.. هیچ كس دست رد به سینۀ دیگری نمی‌زند مگر آن كه سربلندی در پشت سر او و خواری در مقابل روی او قرار می‌گیرد (شرح نهج البلاغة: ج۲۰ ص۲۹۰ ح۳۱۱).

4.. پیامبر خدا صلی الله علیه وآله : هیچ نعمت خدا بر بنده‌ای بزرگ نمی‌شود مگر آن كه كمك به مردمان در نظر او بزرگ گردد. پس هر كس كمك كردن به مردم را بر عهده نگیرد، نعمت خود را در معرض نابودی قرار داده است (تاریخ بغداد: ج۵ ص۳۹۰ ح۲۹۴۲).

5.. امام کاظم علیه السلام : هركس برادرش را كه به او پناه آورده، پناه ندهد، در حالی كه به كمك كردن به او توانمند است، رشتۀ دوستی او با خدای عزوجل بریده می‌شود ( الکافی: ج۲ ص۳۶۷ ح۴).

6.. شرح نهج البلاغة: ج۳ ص۸۴.

  • نام منبع :
    سرّ دلبری
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد تقي سبحاني نيا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 11104
صفحه از 111
پرینت  ارسال به