فهرست منابع و مآخذ

۱‌. غرر الحکم و درر الکلم، عبدالواحد آمدی (م ۵۵۰ ق)، شرح و ترجمه: آقا جمال خوانساري، تصحيح: ميرجلال الدين محدّث اُرمَوي، تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۶۰ ش.
۲‌. شرح نهج البلاغة، عبدالحميد بن محمّد المدائني (ابن ابی الحدید) (م ۶۵۶ ق)، تحقیق: محمّد أبو الفضل ابراهیم، بیروت: دار احیاء التراث، ۱۹۸۵م.
۳‌. الترغيب و الترهيب، احمد بن علی العسقلانی (ابن حجر) (م ۸۵۲ ق)، دمشق: نشر محقق،۱۴۱۳ق.
۴‌. عُدّة الداعي، احمد بن محمّد الحلّي الأسدي (ابن فهد) (م ۸۴۱ ق)، قم: نشر حكمت.
۵‌. نثر الدرّ، منصور بن الحسین الآبي (أبوسعيد الوزير) (م ۴۲۱ ق)، تحقيق: محمّدعلي قرنة، قاهره: الهیة المصریة العامة، ۱۹۸۱م.
۶‌. عوالی اللآلی، محمّد بن علي الأحسائي (ابن أبي جمهور) (م ۹۴۰ ق)، تحقیق: مجتبی العراقی، قم: سیّد الشهدا، ۱۴۰۵ق.
۷‌. المحاسن، أحمد بن محمّد البرقي القمّي (م ۲۸۰ ق)، تصحیح و تعلیق: السید جلال الدین الحسینی، تهران: دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۰ش.
۸‌. وسائل الشیعة، محمّد بن الحسن الحرّ العاملي (م ۱۱۰۴)، تحقيق: مؤسّسة آل البیت، قم: مؤسّسة آل البیت، ۱۴۱۴ق.
۹‌. تحف العقول، الحسن بن علي الحرّاني (ابن شعبة) (م ۳۸۱ ق)، تحقيق: علي اكبر الغفاري، قم: مؤسّسة‌ النشر الإسلامي، ۱۴۰۴ق.
۱۰‌. الجعفريات چاپ شده ضمن: (قرب الاسناد)، محمّد بن محمّد بن الأشعث الکوفي (ق ۴ ق)، تهران: چاپخانه اسلاميه.
۱۱‌. تاریخ بغداد، احمد بن علي الخطيب البغدادي (م ۴۶۳ ق)، بيروت: دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۷ق.
۱۲. فردوس‌الأخبار، شیرویه بن شهردار الدیلمی (م ۵۰۹)، بيروت: دارالكتاب العربی، ۱۴۰۷ق.
۱۳‌. درالمنثور، عبدالرحمن بن ابی‌بکر السیوطی (م۹۱۱ ق)، بيروت: دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۱ق.
۱۴‌. الجامع الصغیر، عبدالرحمن بن ابی بکر السیوطی (م ۹۱۱ ق)، بيروت: دارالفکر، ۱۴۰۱ق.
۱۵‌. نیل الاوطار، محمّد بن علي بن محمّد الشوکاني، بيروت: دار الجلیل،۱۹۷۳م.
۱۶‌. الخصال، محمد بن علی ابن بابويه القمّي (الشيخ الصدوق) (م ۳۸۱ ق)، قم: مؤسّسة النشر الإسلامي، ۱۴۱۴ق.

مقدّمه‌اي دارند و این اقدامات همچون بسیاری از اقدامات انسان برای پیشبرد امور خود و دستیابی به اهداف خویش و از جمله، تلاش انسان برای کسب روزی، مؤثّر است. پس اگر چه خداوند، محبّت را در دل ایجاد می‌کند، امّا از انجام رفتارهایی که به ایجاد محبّت در دل دیگران مي‌انجامد، گریزی نیست. همان‌گونه که روزیِ انسان در دست خداست، امّا بدون تلاش و کوشش برای دستیابی به روزیِ مقدّر شدة الهی، امکان-پذیر نیست؛ چرا که سنّت الهی بر آن است که تمام امور بر مجرا و مسیر طبیعی‌اش تحقّق یابد و برنامة جهان آفرینش بر اساس علّت و معلول آفریده شده است. از این رو، بنا نیست که خداوند همواره بر اساس معجزه و به شکلي خارق العاده، امور دنیا را اداره کند. ایجاد محبّت و دوستی نیز از این سنّت الهی استثنا نیست. از این رو برای ایجاد محبّت و دوستی در دل همنوعان، انجام دادن اقدامات لازم در راستای محبّت‌آفرینی، ضروری است؛ رفتارهایی که بذر محبّت و دوستی را در دل همنوعان می‌کارد وتخم کدورت و کینه و دشمنی را از بین می‌برد. و البته در این صورت است که خداوند مهر و محبّت آدمی را در دل دیگران قرار می‌دهد و انسان را در نظر همنوعانش محبوب می‌گرداند.
امید است بتوانیم با تأسّی به توصیه‌های پیشوایان دینی، ارزش‌ها و فضایل اخلاقی را در خود ایجاد کنيم و با عمل به آنها در برقراری روابط مستحکم با همنوعان (بویژه با برادران ایمانی) در ایجاد جامعة ایمانی مبتنی بر آموزه‌های اخلاقی و ارزش‌های دینی، سهیم باشیم!