51
سرّ دلبری

محبّت و دوستی بین همنوعان، خوش‌گمان بودن نسبت به دیگری است. خوش‌گمانی، زمینة بسیاری از اختلافات و کدورت‌ها و کینه-ها را از بین می‌بَرَد و محبّت بین طرفین را افزایش می‌دهد. چیزی که امام علي علیه السلام بر آن تصریح مي‌کند و می‌فرماید:
مَن حَسُنَ ظَنُّهُ بِالنّاسِ حازَ مِنهُمُ المَوَدَّةَ.۱
هر كس به مردمْ خوش‌گمان باشد، دوستي آنان را به دست مي‌آوَرَد.
خوب دیدن دیگران، هنری جاذبه‌دار و اثرگذار است. دیدن خوبی‌ها و نیز خوب دیدن‌ها، دو ویژگیِ بارزي هستند که به افزایش کشش و محبّت و علاقه‌ به کسانی که خوب دیده می‌شوند و یا خوبی‌هایشان دیده می-شود، مي‌انجامد. علاقه و محبّت، موجب رفتار نیک نسبت به او می‌گردد و پیامد رفتار پسنديده و همراه با احترام به او، چیزی جز محبّت متقابل نخواهد بود. خوب دیدن و خوب تفسیر کردنِ کار دیگران، موجب می‌شود که از عیب‌جویی دست برداشته شود و زبان به تخریب و انتقاد آنان گشوده نشود و زمینة‌ شِکوِه و شکایت و تلافی فراهم نیاید.
همچنین در مقابل، بدگمانی نسبت به اطرافیان، نوع رفتار ما با آنان را بر اساس همان برداشت، شکل می‌دهد. این‌گونه برداشت‌های رفتارساز، اگر فراگیر شود، تنفّر و انزجار همگان را متوجّه انسان بدبین خواهد ساخت و مهم‌ترین ره‌آورد آن، انزوای اجتماعی او خواهد بود. بنا بر این اگر از نداشتن دوست صميمي و يا فقدان دوستان بسيار در رنجيم، ابتدا علّت آن را در رفتار خود جستجو کنیم و در صورت وجود اين خصوصيت اخلاقي،

1.. غرر الحكم: ح ۹۰۹۴.


سرّ دلبری
50

امام علي علیه السلام : مِفتاحُ الشَّرَفِ التَّواضُعُ.۱
کلید شرافت، در فروتنی است.امام علي علیه السلام : التَّواضُعُ سُلَّمُ الشَّرَفِ.۲فروتنی، نردبان شرافت است.پيامبر خدا صلی الله علیه وآله :‌ التَّواضُعُ لايَزيدُ اللهُ بِهِ إِلّا ارتِفاعاً.۳خداوند در ازای فروتنی، چیزی جز بلندمرتبگی را افزايش نمي‌دهد.
تأثیر فراوان فروتنی در تحکیم روابط اجتماعی و افزایش محبّت بین همنوعان، به اندازه‌ای است که خداوند متعال، پیامبر خود را به فروتنی با مردم سفارش می‌کند و می‌فرماید:
(وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنينَ.۴
در برابر هر يك از مؤمنان كه از تو پيروى مى‏كند، بال فروتنى فرود آر) .
همچنین تصریح می‌کند که اگر تندخو و بداخلاق بودی، از پیرامون تو پراکنده می‌شدند و سعی و تلاشت در دعوت مردم به اسلام، ثمری نداشت.۵

۲. خوش گماني

یکی از مهارت‌های تأثیرگذار در تحکیم روابط بین فردی و تقویت کنندة

1.. بحار الأنوار: ج ۷۸ ص۹ ح ۶۵.

2.. نثر الدر: ج۱ ص ۲۸۵.

3.. عدة الداعی: ص۱۶۶.

4.. شعرا : آیۀ ۲۱۵.

5.. ر.ک: آل عمران: آیۀ ۱۵۲: (فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللهِ لِنْت َلَهُمْ وَلَوْ كُنْت َفَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ) .

  • نام منبع :
    سرّ دلبری
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد تقي سبحاني نيا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 11147
صفحه از 111
پرینت  ارسال به