37
سرّ دلبری

امام صادق علیه السلام نیز شادمانی ملائکه را یکی از خواص مسواک زدن مي‌داند و می‌فرماید:
فی السِّواکِ عَشرُ خِصالٍ: مُطَهِّرةً لِلفَمِ و مَرضاةً لِلرَّبِّ و مُفَرِّحَةً لِلمَلائِکَةِ و ....۱
در مسواک زدن، ده اثر است: دهان را پاکیزه می‌کند؛ خدا را خشنود مي‌نمايد؛ ملائکه را شادمان می‌سازد و ... .
بررسی متون متعدّد در خصوص دوری گزیدن فرشتگان الهی از اماکن و افرادی که منتشر کنندة بوی بد هستند، حکایتگر آن است که تا چه میزان، پاکیزگی و زدودن هرگونه بوی نامطبوع اهمیت دارد. اگرچه پرداختن به موضوعِ چگونگیِ خوشایند بودن بوی مطبوع برای فرشتگان با این که آنان موجوداتی مادی نیستند و فاقد حس‌ اند، خود نیازمند پژوهش دیگری است و به پژوهش ما ارتباطی نمی‌یابد.
د ـ نکتة چهارم در بارة استعمال بوی عطر توسط بانوان است.گرچه نسبت به استفاده از بوی خوش به عنوان سیرة پیامبران تأکید بسیار شده است، امّا بی‌گمان برای عمل به این سیره، نکاتی را باید در نظر گرفت تا آن سیره ـ که رفتار انسانيِ پسندیده و ارزشمندي به شمار می‌رود ـ تأثیر عکس نداشته باشد و مفسده‌انگیز نباشد. توضیح آن‌که بر اساس حکم شرعی، رفتار، گفتار و حتّی پوشش بانوان اگر به گونه‌ای باشدکه موجب جلب توجّه نامحرمان و نااهلان شود، جایز نیست. این حرام شرعی، حاکم بر حکم استحباب استفاده از بوی خوش است. بر این اساس، استفادة بانوان از عطر و مواد خوشبوکننده، تنها هنگامی مطلوب است که از معرض نگاه و

1.. همان: ص۴۹۵ ح۵.


سرّ دلبری
36

شخصی‌اش به گونه‌ای رفتار نماید که انس بن مالک در بارة توجّه خاص پيامبر خدا صلی الله علیه وآله به استفاده از عطر بگوید:
ده سال با پيامبر خدا صلی الله علیه وآله همنشين بودم و همواره از ايشان بوي عطر به مشامم مي‌رسيد و هيچ بويي را بهتر از بوي عطر پيامبر صلی الله علیه وآله ‌ استشمام نكردم.۱
امام کاظم علیه السلام نيز در بارة پدر خودشان امام صادق علیه السلام مي‌فرماید:
جاي سجده‌هاي امام صادق علیه السلام از بوي عطرش شناخته مي‌شد.۲
ج ـ یکی از نکاتی که در بارة بوی خوش مطرح است و مستندات رواییِ فراواني به آن تصریح کرده است، علاقة‌ ملائکة الهی به بوی خوش و بیزاری آنان از بوی نامطبوع است. در چگونگی این امر نمی‌توان به روشنی اظهار نظر کرد؛ امّا به خاطر وجود روایات فراوان می‌توان اطمینان حاصل کرد که بوی خوش، نه تنها موجب خوشایندی بندگان خدا می‌شود، بلکه فرشتگان را نیز جذب می‌کند. همچنین بوی ناخوشایند و نامطبوع، علاوه بر ایجاد انزجار انسان‌ها، تنفّر فرشتگان را نيز به دنبال دارد و آنان را آزار می‌دهد. در این راستا درحدیثی پیامبر صلی الله علیه وآله به عثمان بن مظعون می‌فرماید:
لا تَدَعِ الطِّیبَ فَإِنَّ المَلائِکَةَ تَستَنشِقُ ریحَ الطِّیبِ مِنَ
المُؤمِنِ.۳
عطر را رها مکن؛ زیرا فرشتگان، بوی عطر را از مؤمن استنشاق می‌کنند.

1.. صَحِبتُ رَسولَ اللهِ صلی الله علیه وآله عَشرَ سِنینَ، وشَمِمتُ العِطرَ كُلَّهُ، فَلَم أشَمَّ نَكهَـةً أَطییَبَ مِن نَكهَةِ رَسولِ اللهِ صلی الله علیه وآله ( الطبقات الكبری: ج۱ ص ۳۷۸).

2.. كانَ یعرَفُ مَوضِعُ سُجودِ أبی عَبدِاللهِ علیه السلام بِطِیبِ ریحِهِ ( الکافی: ج۶ ص۵۱۱ ح۱۱).

3.. همان: ح۱۴.

  • نام منبع :
    سرّ دلبری
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد تقي سبحاني نيا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 10914
صفحه از 111
پرینت  ارسال به