مثل اقتصاد، سیاست و فرهنگ نیز تأثیر دارد. از یک مغازهدار گرفته تا یک سیاستمدار، میتوانند با خوشخُلقی منافع بسیاری را به سوی خود، جلب نمایند و باعث رونق شغلی خود گردند. رونق شغلی، بخشی از سعادت دنیایی محسوب میشود. حتّی امروزه که سیاستمداران، جزء سیستمهای تعریف شده سیاست خارجیِ هر کشور هستند، اخلاق فردی یک سیاستمدار در گرهگشایی از بحرانها، بیاثر نیست.
در هر صورت، حفظ منابع انسانی، از فرزند تا افراد جامعه، نیاز به تعامل صحیح دارند و اصلیترین آنها در خوشخُلقی خلاصه میگردد.
دو. تعامل با داراییهای غیر انسانی
همان طور که بیان شد، بخشی از مقدّمات سعادت، بُعد مالی دارند؛ یعنی داراییهایی هستند که داشتن آنها، زمینهساز سعادت فرد است، مثل خانه، وسیله نقلیه، اسباب منزل؛ و داشتن این داراییها، در واقع، شرط لازم برای رسیدن به سعادت است، امّا شرط کافی نیست. نحوه تعامل انسان با داراییهای دنیوی نیز نقش مهمّی در سعادت دارد. در این باره، مواردی در متون دینی به چشم میخورد که در ادامه، به آنها خواهیم پرداخت. برای نمونه، امام علی علیه السلام در باره حسادت میفرماید:
ثمرة الحسد شقاء الدنیا و الآخرة.۱
میوه حسد، بدبختی دنیا و آخرت است.
حسادت، چگونه باعث شقاوت میشود؟ در پاسخ، باید بگوییم که سعادت، سه عنصر تشکیل دهنده دارد که عبارتاند از: «خیر» و