سطح نخست: سعادت دنیوی
گفتیم که محور سعادت دنیوی، برخورداری از امکانات لازم برای زندگی دنیاست. وجود این امکانات، باعث سعادت فرد و زمینهساز دستیابی به خیر و برکت و شادی در زندگی دنیوی میشود. از نظر اسلام، این داراییها، شرط لازم برای تحقّق سعادت، محسوب میگردند. زندگی همراه با فقر، داشتن همسایگان و دوستان ناشایست و ... ، زندگی سعادتمندانهای از نظر اسلام نیست. درست است که اسلام، سعادت واقعی را در آخرت، قرار داده است؛ امّا به دنیا نیز بیتوجّه نبوده است. بررسی روایات، نشان میدهد برخلاف بسیاری از نگرشهایی که داشتن این گونه داراییها را با روح اسلام، در تنافی میبینند، اسلام، در آن هیچ تنافیای نمیبیند.
همچنین بعضی از فرهنگها، دنیا را کاملاً مذموم دانسته، عزلت و گوشهگیری از آن را امری مقدّس میدانند، در حالی که اسلام، معتقد است باید از این دنیا، در راستای تأمین سعادت اُخروی، استفاده کرد. توجّه به این نکته، باعث میشود که نگاه اصالتگرایانه به دنیا نداشته باشیم. اگر دنیا، پلی برای آخرت است، گذر کردن از آن، لازم است؛ امّا توقّف در آن و دل بستن به آن، مُضر است. با این نگاه، خانواده، مسکن و... ، میتوانند وسیلهای برای سالم رسیدن به آخرت و تأمین سعادت اُخروی باشند. این نوع نگاه، در بیشتر روایات، دیده میشود. «الدنیا مزرعة الآخرة»،۱ در اسلام، به عنوان راهبردی عملی و دائم، شمرده میشود و دنیا، تا وقتی که نقش مزرعه آخرت را ایفا نماید، از تقدّس بالایی برخوردار است.