تلخ باشد. پیامبر خدا، در این باره میفرمایند:
من شقوة ابن آدم ترکه استخارة الله وسَخَطه بما قضی الله.۱
از شقاوت پسر آدم، آن است که طلب خیر از خدا را ترک کند و از آنچه خداوند برای او حکم کرده است، ناراحت گردد.
این حالت، به سطح و عمق ایمان، بستگی دارد.
ب. خشیت از خدا
مؤمنانی که نسبت به خدا، ایمان دارند، با توجّه به نوع و سطح شناخت آنها نسبت به خدای متعال، حالتهای عاطفی خاصّی پیدا میکنند. اسلام، دینی است که ما را با خدای متشخّصی رو به رو میکند؛ یعنی خدایی که وجود دارد، واحد است و میتوان با او صحبت کرد. او سخن ما را میشنود، ما را میبیند و کامل ترین ادراک در هستی، متعلّق به اوست. اگر فردی چنین اعتقادی داشته باشد، حتماً روابط عاطفی ویژهای را با خدای متعال خواهد داشت. البته این حالت عاطفی، کارکردهای ثانویه نیز دارد؛ یعنی شناخت، باعث عواطف و هیجانات میشود و نیروی این هیجانات نیز باعث عمل میشود و ترکیب عمل و عاطفه، گاهی اوقات شناختهای جدیدی را نیز به ارمغان میآورد.
شناخت خداوند و بعضی از اوصاف او، باعث نوعی خشیت میشود؛ چرا که وقتی فرد، متوجّه شود که با موجودی رو به روست که اوّلاً خالق همه هستی است، عالم، قادر، جبّار، حاضر، رقیب و... بدون هیچ درنگی، پس از چنین شناختی، حالت خضوع و خشوع، حاصل میشود. این آیه مبارکه نیز به نیکی این مفهوم را توضیح داده است که: (انما