على عليه السلام به لحاظ اهميّت بازار و نقش آفرينى شگرف آن در اقتصاد و معيشت مردم، به گونه اى مستقيم، بر بازار و چگونگى داد و ستد در آن، نظارت مى كرد. آن بزرگوار، هر روز صبح به بازارهاى كوفه مى رفت و به تعبير راوى، چونان «معلّم كودكان»، بازاريان را به تقوا و دورى از كم فروشى، دروغ، خيانت و ظلم، سفارش مى كرد. متونى كه اين نظارت مستقيم را گزارش كرده اند، بسى خواندنى و درس آموز است. امام، درميان مسلمانان فرياد برمى آورد كه در معامله «غِش» نكنند، احتكار روا ندارند، انصاف را پيشه سازند و كالا را بدان گونه كه هست، عرضه كنند، نيك نمايى نكنند، با مراجعه كنندگان، با خُلق و خوى انسانى برخورد كنند، به هنگام خريد كالا، فروشنده را كم ارزش نسازند، و چون آهنگ فروش چيزى داشتند، كالاى خود را چنان و چنين، وا ننمايند و... .
همه اين گفتارها و هشدارها و توصيه هاى امام به بازاريان در رعايت انصاف، عدالت و خلق و خوى انسانى و كرامت و رادمردى، شايان توجّه اند.

۶ . اخذ منصفانه ماليات

حكومت، در نگاه امام على عليه السلام ، براى مردم و در جهت احقاق حقوق مردم است. چنين است كه بخشى از نيازهاى مالى حكومت را بايد مردم بپردازند؛ همان ها كه از وجود حكومت، بهره مى گيرند و در سايه آن، به توليد و تجارت و... مى پردازند. وضعِ ماليات در تمام نظام ها با چنين آهنگى شكل مى گيرد، گو اين كه چگونگى فراگيرى و وصول آن در نظام هاى مختلف، متفاوت است. در سياست علوى، ضمن تأكيد بر وضعِ ماليات و مسئوليت دولت در فراگيرى گرفتن آن از مردم، نوعِ نگاه به ماليات و چرايى و چگونگى گرفتن آن از مردم، شايان توجّه است. اعتماد به مردم، تأكيد بر عدم مشكل آفرينى براى مردم، توجّه دادن مردم به جايگاه ماليات و اهميّت آن و... شايان توجه است.

مأمور دفاع از حقوق كشاورزان مى كرد.

۳ . توسعه صنعت

به لحاظ شرايط اقليمى، جامعه اى كه على عليه السلام حكومت را در آن به پا داشته بود، زمينه «توسعه صنعتى» را نداشت. با اين همه، حضرت ـ با توجّه به نصوصى كه از آن بزرگوار گزارش كرده اند ـ ، اهميّت زيادى براى صنعتْ قائل بود و به صنعت و حرفه، صفت «گنج» مى داد. امام عليه السلام به كارگزارانش سفارش مى كرد تا از صنعتگران، به جد حمايت كنند و از صنعتگران مى خواست كه در به وجود آوردن صنايع، دقّت كنند و در استوارى و جودت صنايع بكوشند و هرگز «اتقان» و «احسان» كالا را فداى «سرعت» نسازند.

۴ . توسعه تجارت

در صدر اسلام و نيز در اقتصاد دوران حكومت امام على عليه السلام ، تجارت، بيشترين نقش را داشت. از اين رو، ايشان از يك سو بر نشاط تجارى سفارش مى كرد و از سوى ديگر، بر لزوم حمايت از بازرگانان در ساختار حكومتى تأكيد مى ورزيد و در نهايت ، چگونگى تجارت و چه سانى حضور بازرگانان در صحنه مبادلات را تبيين مى كرد و آداب تجارت را بيان مى نمود.

۵ . نظارت مستقيم بر بازار

بازار، تلاش هاى اقتصادى جامعه را عرضه مى كند. داد و ستد، در بازار شكل مى گيرد و بازاريان، به گونه اى مستقيم، با مردم در پيوندند. سلامت بازار، سلامت داد و ستد را درپى خواهد داشت و بهره ورى درست مردم از فرايند تلاش هاى اقتصادى و معيشتى را. بى گمان، اوّلين ضرر ناهنجارى در روابط نادرست در داد و ستد بازار، متوجّه مردم خواهد بود.