تحليلى بر علل ناخشنودى امام على از پذيرش حكومت

خيزش عليه عثمان ، به لحاظ چگونگى حكومت او همگانى شده بود . فراگيرى قيام عليه عثمان و توجّه مردم به چهره اى برجسته براى خلافت ، عملاً سرنوشت خلافت را از دست جريان هاى سياسى به در برده بود . بدين سان ، مردم بودند كه درباره رهبر سياسى خود ، تصميم مى گرفتند . در آن هنگامه شگفت ، تقريبا تمام دل ها بدون اندكْ ترديدى ، متوجّه امام على عليه السلام بود : شايسته ترين فرد براى جانشينى پيامبر صلى الله عليه و آله كه اكنون از پسِ ۲۵ سال انزوا ، نامش بر سرِ زبان ها مى گشت .
گرايش عمومى مردم ، به گونه اى بود كه هيچ كس را ياراى مخالفت با اين حركت عمومى نبود . از اين روى ، داعيه دارانى كه خود را همتاى على عليه السلام مى پنداشتند و در شوراى شش نفرى عمر در كنار امام عليه السلام بودند نيز احساس مى كردند كه درايت سياستمدارانه(!) اقتضا مى كند كه پيش تر از ديگران ، دست بيعت به سوى امام ، دراز كنند .
سيل خروشان امّت ، از هر سو براى بيعت ، آهنگ خانه على عليه السلام را داشت ؛ امّا امام ، قاطعانه ايستاد و از پذيرش پيمان با مردم ، تَنْ زد و با صراحتْ اعلام كرد كه سراغ ديگرى برويد كه : «من وزير شما باشم ، بهتر است از آن كه امير شما باشم» .
شگفتا ! كسى كه خود را خليفه بلافصل پيامبر خدا مى داند و در روزگار دراز انزوا ، در هر موقع مناسب و موضع مقتضى ، مظلوميت خود را به زبان آورده و از شايستگى خود براى خلافت ، سخن گفته و ربوده شدن حقّ خود را از سرِ سوز و از