كردن اصول [ و مبانى ] ، چنگ زدن به فروع ، به كار گماردن فرومايگان ، و كنار گذاردن نخبگان. ^۱

۶۱۸.امام على عليه السلام :روى كار آمدن فرومايگان و تازه به دولت رسيدگان ، نشانه فروپاشى و پشت كردن آن (دولت) است. ^۲

۶۱۹.امام على عليه السلام :نابودى دولت ها در به كار گماردن مردمانِ پست است. ^۳

۱۰ / ۳

توصيه هايى در روابط اجتماعى ـ سياسى

۱۰ / ۳ ـ ۱

ديگران را با خود سنجيدن

۶۲۰.امام على عليه السلام ـ در سفارش او به فرزندش حسن عليه السلام ـ :چه سخن حكيمانه اى جامع تر از اين كه دوست بدارى براى مردم ، آنچه را براى خود دوست مى دارى ، و مپسندى براى آنان ، آنچه را براى خود نمى پسندى. ^۴

۶۲۱.امام على عليه السلام :از وظايف زمامدار است كه براى شهروندان ، برگزيند آنچه را براى خود برمى گزيند. ^۵

۶۲۲.امام على عليه السلام ـ در نامه اش به محمد بن ابى بكر ـ :دوست بدار براى عموم شهروندانت ، آنچه را براى خود و خاندان خويش دوست مى دارى ، و ناپسند بدار

و خويشاوندانت زمينى را به بخشش وا مگذار ، و مبادا در تو طمع كنند با بستن پيمانى كه همسايگان را زيان برساند در بهره آب، يا كارى مشترك كه رنج آن را بر عهده ديگران نهند. پس گوارايى اش براى آنان باشد نه تو و عيب آن در دنيا و آخرت ، بر تو مانَد.
وحق را از آنِ هر كه باشد ، بر عهده دار ، نزديك يا دور ، و در اين باره ، شكيبا باش و اين شكيبايى را به حساب خداوند بگذار ، هر چند اين رفتار ، با خويشاوندان و اطرافيانت باشد ، و عاقبت آن را در نظر بگير با دشوارى هايى كه برايت آورَد؛ چرا كه پايان آن ، پسنديده است. ^۱

۶۱۵.امام على عليه السلام ـ در عهدنامه اش به مالك اشتر ـ :بپرهيز از خودكامگى در آنچه مردم ، در آن يكسان اند ؛ و بپرهيز از غفلت در آنچه بدان توجّه شود ، از آنچه در ديده ها نمايان است؛ چرا كه آنچه به ناروا گرفته باشى ، به ديگران برگردد و به زودى ، پرده كارها از پيش ديده ات برداشته شود و داد ستمديده را از تو بستانند. ^۲

۶۱۶.امام على عليه السلام ـ درباره عثمان ـ :در كوتاه سخن ، روش او را براى شما بگويم: او به استبداد و خودكامگى فرمان مى رانْد و اين ، سبب تباهى كارها شد . و شما بى تابى كرديد و آن هم ناستوده بود . و خداوند را حكمى است كه واقع شود بر خودكامه و ناشكيبا. ^۳

۱۰ / ۲ ـ ۵

ضايع كردن اصول و مبانى

۶۱۷.امام على عليه السلام :استدلال شود بر پشت كردن حكومت ها به چهار چيز: ضايع