83
شعله هاي سرد

برترى هايى را كه خداوند براى بعضى از شما بر بعضى ديگر قرار داده، آرزو نكنيد. [اين تفاوت هاى طبيعى و حقوقى، براى حفظ نظام زندگى شما، و بر طبق عدالت است. با اين حال، ]مردان، نصيبى از آنچه به دست مى آورند، دارند، و زنان نيز نصيبى از آنچه به دست مى آورند، دارند [و نبايد حقوق هيچ يك پايمال گردد]. و [براى رفع تنگناها،] از فضل [و رحمت و بركتِ ]خدا طلب كنيد. و خداوند به هر چيزى داناست» .
و نيز مى فرمايد:
«وَ لاَ تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَ جًا مِّنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَيَوةِ الدُّنْيَا لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَ رِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَ أَبْقَى. ۱ و هرگز چشمان خود را به نعمت هاى مادّى ، كه به گروه هايى از آنان داده ايم ، ميَفكن. اينها شكوفه هاى زندگى دنياست تا آنان را در آن بيازماييم؛ و روزىِ پروردگارت، بهتر و پايدارتر است» .
وقتى قارون تمام ثروت خود را به نمايش گذاشت ـ چنان كه روش ثروتمندان است ـ مردم دو گروه شدند :
گروهى ، كسانى بودند كه زندگى دنيا را هدف نهايى و غايت جُنب و جوش خود مى دانستند و از آخرت ، غافل و به آن جاهل بودند و نمى دانستند كه خدا در آخرت چه ثواب هايى را براى بندگان خود فراهم كرده است. اينان، ثروت قارون را سعادت بزرگ شمردند و بدون هيچ قيد و شرطى گفتند: اى كاش ما نيز آنچه را قارون دارد، مى داشتيم؛ زيرا او بهره اى فراوان دارد و بسيار سعادتمند و خوش بخت است . ۲ گروه ديگر ، كسانى بودند كه به آنها علم داده شده بود . گفتند : واى بر شما! ثواب الهى، براى افرادى كه ايمان آورده اند و عمل صالح انجام مى دهند، بهتر است؛ امّا جز شكيبايان، آن را دريافت نمى كنند. ۳

1.طه ، آيه ۱۳۱ .

2.اشاره است به آيه ۷۹ از سوره قصص : «قَالَ الَّذِينَ يُرِيدُونَ الْحَيَوةَ الدُّنْيَا يَــلَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَا أُوتِىَ قَـرُونُ إِنَّهُ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٍ» .

3.اشاره است به آيه ۸۰ از سوره قصص: «وَقَالَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْعِلْمَ وَيْلَكُمْ ثَوَابُ اللَّهِ خَيْرٌ لِّمَنْ ءَامَنَ وَ عَمِلَ صَــلِحًا وَ لاَ يُلَقَّاهَآ إِلاَّ الصَّـبِرُونَ» .


شعله هاي سرد
82

مقايسه

يكى ديگر از عوامل برانگيزاننده حسادت، مقايسه است. حسود نسبت به مقايسه، شرطى شده است، به گونه اى كه هميشه در حال مقايسه كردن است: ديگرى خانه بهترى دارد، ديگرى هيكل زيباترى دارد، ديگرى پول بيشترى دارد، ديگرى شخصيت پر جذبه ترى دارد... . بايد يادآورى كرد كه تداوم مقايسه خويش با هر آن كس كه از كنارتان مى گذرد، پيامدى جز حسادت ندارد. در حقيقت، حسادت، محصول جانبىِ شرطى شدن نسبت به مقايسه است. پس مسلّماً اگر شما مقايسه كردن را رها كنيد، حسادت نيز ناپديد مى شود. آن گاه به راحتى مى فهميد كه شما، خودتان هستيد و هيچ كس ديگرى نيستيد و نيازى هم نيست كه كس ديگرى باشيد.
بايد توجّه داشت كه بشر، به طور طبيعى تمايل دارد كه به آنچه ديگران دارند يا هستند، نگاه كند و خود را با آنان بسنجد (چراكه انسان براى ارزيابى خود، نيازمند مقايسه خود با ديگران است)؛ امّا در عين حال ، لازم است نگاه به ديگران همراه با تفكّر، تعقّل و تدبّر باشد. خداوند نعمت هاى خود را ميان بندگانش تقسيم كرده است، و اين كه تمام نعمت هاى دنيوى به يك نفر داده شود، امرى است نزديك به محال. يكى، داراى ثروت است؛ ولى از داشتن فرزند، محروم است و ديگرى داراى فرزند است؛ ولى ثروت ندارد. آن ديگرى داراى مال و منال و فرزند است؛ ولى از نعمت سلامت برخوردار نيست و ديگرى، اين سه را داراست؛ ولى از جاه و مقام بى بهره است و در مورد همه انسان ها، چنين است كه داراى بعضى نعمت ها و فاقد نعمت هاى ديگرند.
بنا بر اين، اگر نعمتى را نزد كسى ديديد كه شما فاقد آن هستيد، بايد به نعمت هايى كه خودتان داريد، ولى او فاقد آنهاست، نگاه كنيد. خداوند در قرآن مى فرمايد:
«وَلاَ تَتَمَنَّوْاْ مَا فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ لِّلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِّمَّا اكْتَسَبُواْ وَلِلنِّسَآءِ نَصِيبٌ مِّمَّا اكْتَسَبْنَ وَسْـئلُواْ اللَّهَ مِن فَضْلِهِ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُلِّ شَىْ ءٍ عَلِيمًا. ۱

1.نساء، آيه ۳۲.

  • نام منبع :
    شعله هاي سرد
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد علي سروش
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5459
صفحه از 168
پرینت  ارسال به